2107486937 | Κερασούντος 4, Αθήνα [email protected]

Ο ιατρός Γεώργιος Κέκος, με απόλυτη εξειδίκευση στις παθήσεις χοληφόρων, πραγματοποιεί με άψογο τρόπο όλες τις σύγχρονες μεθόδους θεραπείας των παθήσεων των χοληφόρων, που περιγράφονται στην ενότητα. Έχει μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση των χοληφόρων εφαρμόζοντας εξατομικευμένα σε κάθε ασθενή την κατάλληλη θεραπεία.

Εμπιστευθείτε μας το πρόβλημα των χοληφόρων σας για μια αποτελεσματική και οριστική διευθέτηση με σύγχρονες μεθόδους θεραπείας, σύμφωνα με τις αρχές της χειρουργικής επιστήμης, που βασίζονται σε επιστημονικές αποδείξεις (Evidence Based Surgery). Η υψηλή μας επιστημονική κατάρτιση και η πολύχρονη εμπειρία εγγυώνται την άριστη λύση με ανώδυνο τρόπο και χωρίς ταλαιπωρία.

Ο ιατρός δέχεται και εξετάζει τους ασθενείς στο ιατρείο του, επί της οδού Κερασούντος, αριθμός 4, στην Αθήνα. Συνεργάζεται με όλες τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και, όταν χρειάζεται, νοσηλεύει τους ασθενείς σε σύγχρονες ιδιωτικές κλινικές που είναι συμβεβλημένες και με το ΕΟΠΥΥ.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλέφωνο

2107486937

Επιδημιολογία

​Η χολολιθίαση αποτελεί μία από τις συχνότερες παθήσεις του πεπτικού συστήματος στο σύγχρονο κόσμο και οπωσδήποτε την κύρια πάθηση των χοληφόρων, από την οποία μπορούν να ξεκινήσουν πολλά και δυσεπίλυτα προβλήματα υγείας, τόσο για τον άρρωστο όσο και για το θεράποντα γιατρό. 

Στις ΗΠΑ περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χολόλιθους στη χοληδόχο κύστη και κάθε χρόνο γίνονται περίπου 300.000 χειρουργικές επεμβάσεις για αυτή τη νόσο. Στα Ελληνικά νοσοκομεία υπολογίζεται πως εκτελούνται 20.000 – 30.000 χολοκυστεκτομές ετησίως.

Η συχνότητα με την οποία εμφανίζετε η χολολιθίαση στο γενικό πληθυσμό αγγίζει το 10%. Παρατηρείται δύο (2) φορές συχνότερα στις γυναίκες από ό,τι στους άντρες. Ο επιπολασμός της χολολιθίασης σε γυναίκες ηλικίας μεταξύ 20 και 55 ετών κυμαίνεται από 5 έως 20% για να φθάσει το 25-30% σε γυναίκες ηλικίας άνω των 55 ετών. Η αντίστοιχη συχνότητα στους άνδρες είναι η μισή  για την κάθε προαναφερθείσα ηλικιακή ομάδα. Η διαφορά αυτή στη συχνότητα μεταξύ των δύο φύλων εξομαλύνεται με την αύξηση της ηλικίας, λόγω της μείωσης του επιπέδου των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση, η οποία, ως γνωστόν, οδηγεί σε μειωμένη έκκριση χοληστερόλης στη χολή (που είναι προδιαθεσικός παράγοντας για τη χολολιθίαση) σε σχέση με τις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Η συχνότητα της χολολιθίασης ποικίλει για τις διάφορες εθνικές ομάδες. Στη Χιλή φθάνει σχεδόν το 100%, ενώ στη Σκανδιναβία η συχνότητα ανέρχεται στο 50% του πληθυσμού. Η χολολιθίαση είναι σπανιότερη στους Αφρικανούς, τους Ασιάτες και τους Αφροαμερικανούς σε σχέση με τους λευκούς ομοεθνείς τους.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Η πιθανότητα ανάπτυξης των χολολίθων για τα άτομα συγκεκριμένου πληθυσμού δεν είναι ακριβώς τυχαία. Υπάρχουν πολλοί αναγνωρισμένοι και τεκμηριωμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα δημιουργίας των χολολίθων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η ηλικία, το φύλο, η παχυσαρκία, η ταχεία απώλεια σωματικού βάρους, η εγκυμοσύνη, διάφορα φάρμακα (οιστρογόνα, προγεστερόνη, αντισυλληπτικά, οκτρεοτίδη), η γενετική προδιάθεση, οι παθήσεις του λεπτού εντέρου (νόσος Crohn, εκτομή του τελικού ειλεού), οι διαιτητικοί παράγοντες, το λιπιδαιμικό προφίλ (ελαττωμένη HDL, αυξημένα τριγλυκερίδια), οι χειρουργικές επεμβάσεις στον στομάχι, η κληρονομική σφαιροκυττάρωση, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η θαλασσαιμία  και τέλος, ειδικές θεραπείες όπως είναι η ολική παρεντερική διατροφή. Η κληρονομικότητα κατέχει σαφή ρόλο στη γένεση της χολολιθίασης, αφού υπάρχουν οικογένειες με ιδιαίτερα βεβαρυμμένο κληρονομικό ιστορικό. Άτομα με παρόμοιες κοινωνικές και διαιτητικές συνθήκες διαφορετικών όμως φυλών, έχουν διαφορετική συχνότητα χολολιθίασης. Η μαύρη φυλή έχει μειωμένη συχνότητα σε σχέση με τη λευκή φυλή με παρόμοια διατροφή. Σε ορισμένες περιοχές της ανατολικής Αφρικής παρά το γεγονός ότι υπάρχει αυξημένη κατανάλωση τροφών πλούσιες σε λίπος, η συχνότητα της χολολιθίασης είναι πολύ μικρή.

Από τη στιγμή που η αυτόματη διάλυση των χολολίθων, από τη στιγμή που θα δημιουργηθούν, είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο, είναι λογικό ότι ο επιπολασμός της χολολιθίασης θα είναι αυξημένος στις μεγαλύτερες ηλικίες. Αν σε αυτό προσθέσει κανείς την αύξηση της απέκκρισης της χοληστερόλης στη χολή καθώς και την ελαττωμένη σύνθεση χολικών αλάτων με την πάροδο της ηλικίας, συνθήκες που καθιστούν τη χολή πιο λιθογόνο, είναι αναμενόμενη η παρατήρηση ότι η ηλικία είναι υπ’ αριθμό ένα προδιαθεσικός παράγοντας για την ανάπτυξη της χολολιθίασης. Πράγματι, η επίπτωση της χολολιθίασης αυξάνει με την ηλικία, έτσι στην ηλικία των 50-65 ετών προσβάλλονται περίπου το 20% των γυναικών και το 5% των ανδρών.

Ο τυπικός ασθενής με λιθίαση των χοληφόρων είναι η «παχιά, γόνιμη, σαραντάρα γυναίκα» (στα αγγλικά τέσσερις λέξεις που αρχίζουν από f : fat,female, fertile, forty), αντικατοπτρίζοντας την αυξημένη συχνότητα της νόσου στις γυναίκες, τη συσχέτιση με την ποσότητα των προσλαμβανομένων λιπαρών ουσιών, το ρόλο των οιστρογόνων και το χρόνο που είναι απαραίτητος για την εκδήλωση συμπτωματικής νόσου. Η αυξημένη συγκέντρωση οιστρογόνων, που οδηγεί σε αυξημένη απέκκριση χοληστερόλης στη χολή, είναι υπεύθυνη για την αυξημένη συχνότητα της χολολιθίασης στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Οι γυναίκες είναι τρεις φορές πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν τη νόσο απ’ ό,τι οι άνδρες. Πριν την εφηβεία η νόσος είναι σπάνια αλλά στο ίδιο ποσοστό και στα δύο φύλλα. 

Η διατομή των πνευμονογαστρικών νεύρων (βαγοτομή) όχι μόνο επιβραδύνει την κένωση της χοληδόχου κύστης, αλλά μεταβάλλει την ηπατική έκκριση των λιποειδών της χολής, με αποτέλεσμα η χοληστερόλη να ιζηματοποιείται ευχερέστερα. 

Οι ορμονικές επιδράσεις αντικατοπτρίζονται στην αυξημένη επίπτωση με την πολυτοκία και την αυξημένη συγκέντρωση χοληστερόλης στη χολή και καθώς και μεγαλύτερη επίπτωση χολολίθων μετά τη λήψη αντισυλληπτικών φαρμάκων. Γυναίκες που διατελούν σε θεραπεία με οιστρογόνα έχουν 2 – 2,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν χολολιθίαση.

Η κύηση είναι ένας ξεκάθαρος επιβαρυντικός παράγοντας για την παραγωγή χολικής λάσπης (30%) ή χολολιθίασης (2%), λόγω της αυξημένης ποσότητας των κυκλοφορούντων οιστρογόνων, που οδηγεί στην παραγωγή χολής υπερκορεσμένη σε χοληστερόλη και στη συνοδό υποκινησία της χοληδόχου κύστης. Οι γυναίκες με γνωστή χολολιθίαση έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν συμπτωματολογία ή επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και γι’ αυτό παροτρύνονται να υποβληθούν σε προφυλακτική χολοκυστεκτομή από πριν.

Η παχυσαρκία είναι ένας άλλος συχνός προδιαθεσικός παράγοντας για την δημιουργία χολολιθίασης. Για παράδειγμα η συχνότητα της χολολιθίασης σε γυναίκες με δείκτη σωματικής μάζας μεγαλύτερο από 45 Kg/m2 είναι 7 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με συνομήλικες μάρτυρες με κανονικό σωματικό βάρος. Η σχέση βάρους σώματος και ύπαρξης χολολιθίασης είναι γραμμική και ισχύει με τον ίδιο τρόπο και για τα δύο φύλλα. Το επιβαρυντικός παράγοντας είναι και η ταχεία απώλεια σωματικού βάρος, είτε λόγω υποθερμιδικής δίαιτας είτε λόγω χειρουργικής θεραπείας της νοσογόνου παχυσαρκίας. Τα ¼ τω ατόμων που χάνουν βάρος με αυστηρή δίαιτα αναπτύσσουν χολική λάσπη μέσα σε 6 μήνες, ενώ το ίδιο συμβαίνει στους μισούς ασθενείς που υποβάλλονται σε βαριατρική επέμβαση. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει αρκετούς χειρουργούς να χορηγούν προφυλακτική λιθολυτική θεραπεία με χολικά άλατα μετά από τέτοιες επεμβάσεις.

Οι πρώτου βαθμού συγγενείς των ασθενών με χολολιθιασική νόσο έχουν διπλάσια πιθανότητα να νοσήσουν οι ίδιοι στο μέλλον. 

Διάφορα φάρμακα όπως η κλοφιβράτη και γενικά τα φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων και της χοληστερόλης, η οκτρεοτίδη, η κεφτριαξόνη, τα αντισυλληπτικά και τα ορμονικά σκευάσματα που περιέχουν οιστρογόνα ή προγεστερόνη, προδιαθέτουν στην δημιουργία χολολίθων.

Αναφορικά με τις διαιτητικές συνήθειες, αν και η αυξημένη πρόσληψη χοληστερόλης με τη διατροφή αυξάνει την απέκκριση χοληστερόλης στη χολή και μειώνει τη συγκέντρωση των χολικών αλάτων στα άτομα που ήδη πάσχουν από χολολιθίαση, αμφισβητείται ο προφανής ισχυρισμός ότι η αυξημένη πρόσληψη χοληστερόλης με τη διατροφή αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης χολολιθίασης. Κι ακόμα, δεν υπάρχουν ξεκάθαρα δεδομένα που να στηρίζουν την προστατευτική δράση της σωματικής άσκησης ή την επιβαρυντική δράση της αυξημένης κατανάλωσης γλυκόζης ή καφέ στη δημιουργία της χολολιθίασης.

Τέλος, διάφορες συστηματικές παθήσεις όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, τα νοσήματα του λεπτού εντέρου όπως είναι η νόσος του Crohn που αυξάνει 3 φορές την εμφάνιση χολολιθίασης, οι γαστρικές επεμβάσεις και οι τραυματικές κακώσεις του νωτιαίου μυελού ασκούν προδιαθεσική δράση στην ανάπτυξη χολολιθίασης.

Αιτιοπαθογένεια των χολολίθων 

Οι χολόλιθοι αντιπροσωπεύουν την αδυναμία ορισμένων ουσιών που σε φυσιολογικές συνθήκες είναι διαλυμένες στη χολή, κυρίως της χοληστερόλης και των αλάτων ασβεστίου, να διατηρηθούν σε διαλυμένη κατάσταση, με συνέπεια να υποστούν καθίζηση. Οι κύριοι οργανικοί διαλύτες στη χολή είναι η χολερυθρίνη, τα χολικά άλατα, τα φωσφολιπίδια και η χοληστερόλη.

Ανάλογα με την περιεκτικότητα σε χοληστερόλη οι χολόλιθοι ταξινομούνται, είτε ως αμιγώς χοληστερινικοί είτε ως χολοχρωστικοί είτε ως μεικτοί. Οι λίθοι από χολοχρωστικές ταξινομούνται περαιτέρω σε μέλανες ή φαιούς. Ανεξάρτητα από τη σύνθεση, όλοι οι χολόλιθοι παράγουν παρόμοια κλινική εικόνα.

Σημαντικός παράγοντας για το σχηματισμό των χολολίθων διαδραματίζει η λεγόμενη χολική λάσπη. Ο όρος χολική λάσπη των χοληφόρων αναφέρεται στο μίγμα των κρυστάλλων χοληστερόλης, κοκκιδίων χολερυθρινικού ασβεστίου και ενός στρώματος γέλης από βλέννα. Αυτή συνήθως ανευρίσκεται σε καταστάσεις παρατεταμένης νηστείας ή σε ασθενείς που υποβάλλονται σε ολική παρεντερική διατροφή (TPN) για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και οι δύο αυτές καταστάσεις σχετίζονται με τη δημιουργία χολολίθων σε μεγάλο ποσοστό. Η ανεύρεση μακρομοριακών συμπλεγμάτων βλέννας και χολερυθρίνης, όμοια με τη λάσπη των χοληφόρων στον κεντρικό πυρήνα των περισσότερων χοληστερινικών χολολίθων, υποδηλώνει ότι η χολική λάσπη λειτουργεί ως πυρήνας για την ανάπτυξη των χολολίθων. 

Χολnστεριvικοί χολόλιθοι

Οι αμιγώς χοληστερινικοί λίθοι (περιεκτικότητα σε χοληστερόλη μεγαλύτερη του 95%) είναι σπάνιοι και απαντώνται με συχνότητα μικρότερη από το 10% όλων των χολολίθων. Αυτοί εμφανίζονται ως μονοί, μεγάλοι λίθοι με λείες επιφάνειες. 

Το 80% των χολολίθων είναι μεικτής σύστασης και αποτελούνται από χοληστερόλη, άλατα ασβεστίου και χολοχρωστικές. Η χοληστερόλη καταλαμβάνει το κύριο μέρος των χολολίθων και αποτελεί το 70% των στοιχείων τους.  

Οι χοληστερινικοί λίθοι συνήθως είναι πολλαπλοί, ποικίλου μεγέθους, σπανιότατα έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από 2 εκατοστά, μπορεί να είναι σκληροί, πολυεδρικοί ή ακανόνιστοι, να έχουν σχήμα μούρου και να είναι μαλακοί. Οι χρωματισμοί τους ποικίλλουν από ασπροκίτρινο σε πράσινο προς μαύρο. Οι περισσότεροι λίθοι χοληστερόλης είναι ακτινοδιαπερατοί και η ακτινοσκιερότητά τους εξαρτάται από την περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Λιγότερο από το 10% των λίθων αυτών είναι ακτινοσκιεροί. 

Η παθογένεση των χοληστερινικών χολολίθων είναι πολυπαραγοντική και περιλαμβάνει τρία στάδια: 1) τον υπερκορεσμό της χολή σε χοληστερόλη, 2) την πυρήνωση των κρυστάλλων και 3) την επαύξηση του λίθου. Είτε πρόκειται για αμιγείς λίθους χοληστερόλης ή για μεικτής σύστασης, το κοινό πρωταρχικό γεγονός στο σχηματισμό τους είναι ο υπερκορεσμός της χολής σε χοληστερόλη.

Για τους λίθους υψηλής περιεκτικότητας σε χοληστερόλη, υπάρχει διαταραχή της σύνθεσης της χολής αναφορικά με τα στοιχεία «χοληστερόλη», «χολικά άλατα» και «λεκιθίνη». Η αυξημένη παραγωγή χοληστερόλης, η ελαττωμένη παραγωγή χολικών αλάτων ή και τα δύο μαζί, αποτελούν θεμελιακούς παράγοντες της λιθογένεσης. Σε όλα τα χολολιθιασικά άτομα η χολή είναι υπερκορεσμένη σε χοληστερόλη, ανεξάρτητα από το αν η αιτία είναι η αυξημένη παραγωγή χοληστερόλης ή η μειωμένη παραγωγή χολικών αλάτων. 

Είναι γνωστό ότι η χοληστερόλη είναι αδιάλυτη στο νερό. Παράγεται στο ήπαρ και εκκρίνεται στη χολή συνδεδεμένη ασθενώς με τα φωσφολιποειδή –κυρίως τη λεκιθίνη- και σχηματίζει μονόστιβα κυστίδια «χοληστερόλης – φωσφολιπιδίων». Επίσης, η χοληστερόλη διατηρείται διαλυμένη στη χολή με τη μορφή των μικκυλίων, που αποτελούν ένα σύμπλοκο σχηματισμό συζευγμένων χολικών οξέων–φωσφολιπιδίων – χοληστερόλης. Η παρουσία των κυστιδίων και μικκυλίων στο ίδιο υδατικό διαμέρισμα επιτρέπει τη μεταφορά της χοληστερόλης από τα κυστίδια χοληστερόλης-φωσφολιπιδίων προς τα μικκύλια. Τόσο τα χολικά οξέα όσο και τα φωσφολιποειδή είναι απαραίτητα προκειμένου η χοληστερόλη να διατηρηθεί σε διαλυμένη μορφή στη χολή. Γίνεται σαφές ότι η διαλυτότητα της χοληστερόλης εξαρτάται από τη σχετική πυκνότητα όλων των ανωτέρω, υπό ορισμένη αναλογία,, δηλαδή της χοληστερόλης, των χολικών αλάτων και των φωσφολιποειδών. 

Η υπερέκκριση χοληστερόλης πάνω από ορισμένα όρια υπερβαίνει την ικανότητα των μεταφορέων αυτών να διατηρήσουν τη χοληστερόλη σε διαλυτή μορφή μέσα στη χολή, με αποτέλεσμα τον υπερκορεσμό της χολής σε χοληστερόλη. Ο υπερκορεσμός της χολής σε χοληστερόλη έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια ασταθής κατάστασης, η οποία προάγει την καθίζηση της χοληστερόλης και το σχηματισμό κρυστάλλων. Για να γίνει η καθίζηση αυτή, θα πρέπει να συνυπάρχουν επιπλέον παράγοντες, οι οποίοι, είτε θα προάγουν είτε θα εμποδίσουν την πυρήνωση της χοληστερόλης και θα οδηγήσουν στο σχηματισμό των χολολίθων.

Η πυρήνωση είναι η διαδικασία εκείνη κατά την οποία σχηματίζονται στερεοί κρύσταλλοι μονοϋδρικής χοληστερόλης. Καθώς η χολή βρίσκεται μέσα στη χοληδόχο κύστη, η χοληστερόλη και τα φωσφολιπίδια των κυστιδίων μεταφέρονται στα μικκύλια. Τα φωσφολιπίδια μεταφέρονται πιο εύκολα από τη χοληστερόλη κι αυτό οδηγεί σε περίσσεια χοληστερόλης στα εναπομείναντα κυστίδια. Τα πλούσια σε χοληστερόλη κυστίδια συσσωρεύονται για να σχηματίσουν μεγάλα πολυπέταλα κυστίδια υγρού, τα οποία στη συνέχεια καθιζάνουν σαν μικροσκοπικοί κρύσταλλοι μονοϋδρικής χοληστερόλης. 

Η υπερκορεσμένη σε χοληστερόλη χολή αποτελεί ένα ασταθές συμπύκνωμα, μέσα στο οποίο συσσωρεύονται μικροσκοπικοί κρύσταλλοι και δημιουργούνται μακροσκοπικοί κρύσταλλοι. Η ταχύτητα ανάπτυξης των κρυστάλλων αυτών εξαρτάται από το βαθμό κορεσμού της χολής σε χοληστερόλη. Ορισμένοι παράγοντες συμπεριλαμβανομένων των γλυκοπρωτεϊνών της βλέννας, των ανοσοσφαιρινών και της τρανσφερρίνης διευκολύνουν την καθίζηση της χοληστερόλης. 

Για να αναπτυχθεί ο χολόλιθος χρειάζεται ένας πυρήνας, γύρω από τον οποίο θα συγκεντρωθούν οι κρύσταλλοι της χοληστερόλης. Όταν υπάρχει μεγάλος κορεσμός της χολής σε χοληστερόλη, τότε οι ίδιοι οι κρύσταλλοι της χοληστερόλης μπορούν να αποτελέσουν το λιθογόνο πυρήνα, αλλιώς χρειάζεται ένας άλλος λιθογόνος πυρήνας που μπορεί να προέρχεται από άλλες πηγές. Έτσι, στο κέντρο των χολολίθων, ως πυρήνες έχουν βρεθεί μόρια χολερυθρίνης, λιπαρών οξέων, ασβεστίου, λευκωμάτων και βέβαια ξένα σώματα.

Για να προκαλέσουν οι χολόλιθοι κλινικά συμπτώματα, πρέπει να αποκτήσουν ικανό μέγεθος, ώστε να δημιουργήσουν μηχανική βλάβη στο βλεννογόνο της χοληδόχου κύστης ή απόφραξη σε κάποιο σημείο του χοληφόρου δένδρου. Η αύξηση του μεγέθους των λίθων μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: α) με προοδευτική μεγέθυνση των μεμονωμένων κρυστάλλων ή λίθων με εναπόθεση επιπλέον αδιάλυτου ιζήματος στη θέση επαφής χολής – λίθου και β) σύντηξη των μεμονωμένων κρυστάλλων ή λίθων προς το σχηματισμό ενός μεγαλύτερου λίθου.  

Βλέννα

Στη λιθογένεση σημαντική είναι και η συμβολή της βλέννας, που εκκρίνεται από το τοίχωμα της χοληδόχου κύστης. Έχει παρατηρηθεί ότι στη χολολιθίαση υπάρχει αυξημένη έκκριση βλέννας από το τοίχωμα της χοληδόχου κύστης, πριν ακόμα από το σχηματισμό των χολολίθων. Η βλέννα αυτή μέσα στη χοληδόχο κύστη χρησιμεύει, είτε σαν λιθογόνος πυρήνας, είτε σαν εστία υποδοχής και καθίζησης των κρυστάλλων χοληστερόλης. Ακόμη, η χοληδόχος κύστη είναι η εστία παραγωγής των περισσότερων λιθογόνων πυρήνων από τοιχωματικά κύτταρα, βακτηρίδια και χολοχρωστικές. 

Κινητικότητα

Ο βλεννογόνος της χοληδόχου κύστης και η κινητική της λειτουργία διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο στο σχηματισμό των χολολίθων. Είναι γνωστό ότι οι διαταραχές της κινητικότητας του μυϊκού τοιχώματος της χοληδόχου κύστης (που μπορεί να οφείλεται σε ενδογενή πάθηση του μυϊκού τοιχώματος ή σε ορμονική διαταραχή, όπως της χολοκυστοκινίνης, ή σε διαταραχή του νευρικού ελέγχου) επιβραδύνουν την κένωση της χοληδόχου κύστης και αυξάνουν το χρόνο παραμονής της χολής μέσα σε αυτή. Ο σχηματισμός λίθων λαμβάνει χώρα σε κλινικές καταστάσεις όπου υπάρχει κινητική αδράνεια της χοληδόχου κύστης, όπως σε μακροχρόνια νηστεία, σε παρατεταμένη παρεντερική σίτιση και σε ασθενείς με όγκους που παράγουν σωματοστατίνη ή σε όσους παίρνουν θεραπεία με σωματοστατίνη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυξημένη συχνότητα χολολιθίασης παρατηρείται μετά από βαγοτομή (διατομή των πνευμονογαστρικών νεύρων), γιατί στις καταστάσεις αυτές υπάρχει διαταραχή στην κινητικότητα και καθυστερημένη κένωση της χοληδόχου κύστης. 

Φλεγμονή

Η φλεγμονή του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης αποτελεί ένα ουσιαστικό παράγοντα για το σχηματισμό των χολολίθων. Ειδικότερα, ενώ ο φυσιολογικός βλεννογόνος της χοληδόχου κύστης δεν απορροφά τα χολικά άλατα, η απορρόφησή τους ενισχύεται από το φλεγμαίνον βλεννογόνο. Στη χολοκυστίτιδα, με το μηχανισμό της απορρόφησης των χολικών αλάτων και την υπερέκκριση βλέννας, δημιουργούνται μέσα στη χοληδόχο κύστη συνθήκες υπερκορεσμένης σε χοληστερόλη χολής και συνεπώς αυξημένης λιθογένεσης. 

Ασβέστιο

Είναι γνωστό ότι τα άλατα ασβεστίου με τη μορφή ανθρακικού άλατος, φωσφορικού άλατος, παλμιτικού άλατος ή με τα ανιόντα χολερυθρίνης, βρίσκονται σε όλους τους χοληστερινικούς λίθους. Η καθίζηση των ανιόντων αυτών ως αδιάλυτα άλατα ασβεστίου δρα ως πρωταρχική εστία για το σχηματισμό των χοληστερινικών χολολίθων. 

Διατροφή

Στους μηχανισμούς λιθογένεσης συνεπικουρούν και διάφοροι άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες, που έχουν σχέση με τη διατροφή, όπως είναι η παχυσαρκία, η υπερθερμιδική δίαιτα και η ταχεία απώλεια σωματικού βάρους. Η αυξημένη πρόσληψη χοληστερόλης με την τροφή αυξάνει την περιεκτικότητα της χολής σε χοληστερόλη και συνεπώς δημιουργεί υπερκορεσμένη χολή. Είναι βεβαιωμένο ότι η παχυσαρκία  γενικά συνδυάζεται με αυξημένη συχνότητα χολολιθίασης, λόγω της πρόσληψης μεγάλων ποσοτήτων χοληστερόλης με τις τροφές και αυξημένης ενδογενούς σύνθεσης χοληστερόλης. Το ίδιο συμβαίνει και σε κάθε υπερθερμιδική δίαιτα, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει παχυσαρκία. 

Αξίζει επιπλέον να αναφερθεί ότι η παραγωγή υπερκορεσμένης σε χοληστερόλη χολής σχετίζεται με τα μεσοδιαστήματα νηστείας, μεταξύ των γευμάτων. Πράγματι στις περιόδους νηστείας ο ρυθμός έκκρισης της χοληστερόλης μέσα στη χολή ελαττώνεται πολύ λιγότερο συγκριτικά με ό,τι συμβαίνει στα χολικά οξέα και στη λεκιθίνη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον υπερκορεσμό σε χοληστερόλη της χολής που παράγεται σ’ αυτά τα χρονικά διαστήματα. Επιπρόσθετα, στα μεσοδιαστήματα των γευμάτων ένα μέρος των χολικών οξέων παγιδεύεται μέσα στη χολή με αποτέλεσμα τη πτώση της στάθμης των χολικών οξέων μέσα στη χολή. 

Ορμόνες

Ακόμη, για τον σχηματισμό των χολολίθων έχουν ενοχοποιηθεί και διάφοροι ορμονικοί παράγοντες. Πράγματι, η χολολιθίαση είναι συχνή σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη, υπερθυρεοειδισμό, που παίρνουν αντισυλληπτικά και σε εγκυμονούσες γυναίκες. Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη παίζουν πολλαπλούς ρόλους, επηρεάζοντας τη σύσταση της χολής με την αύξηση της χοληστερόλης και το βαθμό κορεσμού της στη χολή. Επίσης, τα οιστρογόνα μειώνουν την κινητικότητα της χοληδόχου κύστης, προδιαθέτοντας έτσι σε στάση, σχηματισμό χολικής λάσπης και λιθογένεση. Τα από του στόματος αντισυλληπτικά προδιαθέτουν προς χολολιθίαση. Οι προσταγλανδίνες, με την αυξημένη παραγωγή βλέννας, ασκούν μεν προστατευτική δράση στο στομάχι, προάγουν όμως με τον τρόπο αυτό τη λιθογένεση. Έτσι, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα που ελαττώνουν την παραγωγή των προσταγλανδινών, ασκούν ευεργετική δράση στην πρόληψη του σχηματισμού των χολόλιθων σε προδιατεθειμένα άτομα, ελαττώνοντας την παραγωγή βλέννας. η αναγωγή παγκρεατικού υγρού από το χοληδόχο πόρο προς τη χοληδόχο κύστη, η λειτουργική αδράνεια του τελικού ειλεού.

Απόφραξη

Κάθε παρεμπόδιση της ροής της χολής από το ήπαρ προς το δωδεκαδάκτυλο δημιουργεί στάση χολής μέσα στο χοληφόρο δένδρο με αποτέλεσμα διαταραχή στην παραγωγή των χολικών αλάτων και των φωσφολιπιδίων. Οι αλλαγές αυτές μειώνουν τη διαλυτότητα της χοληστερόλης στη χολή, με αποτέλεσμα την καθίζηση και το σχηματισμό λίθων. Έτσι ξηγείται ο σχηματισμός χολολίθων που παρατηρείται σε καλοήθεις στενώσεις των χοληφόρων. Ακόμα, σε γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης παρατηρείται αυξημένη συχνότητα χολολιθίασης, επειδή μετά το 4ο μήνα της κύησης πιέζεται η χοληδόχος κύστη από το έμβρυο και εμποδίζεται η φυσιολογική κένωση. 

Αναγωγή παγκρεατικού υγρού

Στους μηχανισμούς λιθογένεσης έχει ενοχοποιηθεί η αναγωγή παγκρεατικού υγρού από το χοληδόχο πόρο προς τη χοληδόχο κύστη. Στις περιπτώσεις αυτές, η περιεχόμενη θρυψίνη διαταράσσει την κολλοειδική ισορροπία και η φωσφολιπάση Α που περιέχεται στο παγκρεατικό υγρό μετατρέπει τη λεκιθίνη σε λυσολεκιθίνη, η οποία είναι τοξική.

Συμπερασματικά, γίνεται σαφές ότι η διαταραχή της διαλυτότητας της χοληστερόλης, των φωσφολιπιδίων και των χολικών αλάτων στη χολή έχει σαν αποτέλεσμα το σχηματισμό χολολίθων. Ακόμη, είναι γνωστό ότι η αρχική θέση  που σχηματίζονται οι χολόλιθοι είναι η χοληδόχος κύστη καθόσον μέσα σ’ αυτή συμβαίνουν οι διαταραχές της διαλυτότητας, αλλά είναι και ο τόπος παραγωγής ή ύπαρξης λιθογόνων πυρήνων ή στάσης της  χολής. Η πρωτοπαθής λιθίαση στους χοληφόρους πόρους είναι σπάνια και δημιουργείται σε ειδικές καταστάσεις (π.χ. σύνδρομο Caroli, παρασιτικές νόσοι). Οι περισσότεροι λίθοι που ανευρίσκονται μέσα στον ηπατοχοληδόχο πόρο, παράγονται στη χοληδόχο κύστη και μεταναστεύουν σε αυτό δια του κυστικού πόρου.

Χολοχρωστικοί χολόλιθοι

Οι χολοχρωστικοί λίθοι κατηγοριοποιούνται σαν μέλανες (μαύροι) ή φαιοί χολόλιθοι και αποτελούν το 20% των χολολίθων. Οι λίθοι αυτοί περιέχουν λιγότερο από 20% χοληστερόλη και είναι σκουρόχρωμοι εξαιτίας του χολερυθρινικού ασβεστίου. Λόγω της περιεκτικότητας σε ασβέστιο 50% από αυτούς είναι ακτινοσκιεροί. Οι λίθοι που αποτελούνται αμιγώς από χολοχρωστικές είναι σπάνιοι και συνήθως συνοδεύουν αιμολυτικές καταστάσεις ή χολοκυστίτιδες που σχετίζονται με E. Coli. Η επίπτωση είναι ίδια σε άνδρες και γυναίκες και σε μαύρους και λευκούς.

Για τους χολόλιθους από χολοχρωστικές, ο μηχανισμός παραγωγής είναι τελείως διαφορετικός από εκείνο που ισχύει για τους χοληστερινικούς. Στους χολοχρωστικούς λίθους το κύριο συστατικό είναι τα άλατα του ασβεστίου και η μη συζευγμένη (έμμεση) χολερυθρίνη. Επομένως για το σχηματισμό τους απαιτείται χολή υπερκορεσμένη σε έμμεση χολερυθρίνη. Για να γίνει αυτό θα πρέπει, είτε: α) να εκκρίνεται από το ήπαρ προς τη χολή μεγάλη ποσότητα έμμεσης χολερυθρίνης, όπως συμβαίνει στις αιμολυτικές αναιμίες και τη κίρρωση, είτε β) να υπάρχει βακτηριδιακή λοίμωξη στα χοληφόρα με E. Coli ή Ascaris Lmbricoides, οπότε το ένζυμο β-γλυκουρονιδάση που παράγεται από αυτούς τους μικροοργανισμούς διασπά τη συζευγμένη (άμεση) χολερυθρίνη και παράγεται η αδιάλυτη στο νερό έμμεση χολερυθρίνη. Αυτή κατακρημνίζεται μαζί με το ασβέστιο και σχηματίζεται ο χολόλιθος. Πράγματι, ο έλεγχος με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο αναδεικνύει ότι το 90% των χολερυθρινικών χολολίθων αποτελούνται από πυκνά μίγματα βακτηριδίων και βακτηριακών γλυκοκαλύκων μαζί με συμπαγείς χολοχρωστικές. Έτσι αποδεικνύεται ότι τα βακτήρια έχουν κύριο ρόλο στο σχηματισμό χολερυθρινικών χολολίθων και αυτό βοηθά επίσης στο να εξηγηθεί γιατί οι ασθενείς με χολερυθρινικούς χολόλιθους παρουσιάζουν σήψη συχνότερα σε σχέση με όσους έχουν χοληστερινικούς χολόλιθους.

Γενικά, οι μέλανες και οι φαιοί χολοχρωστικοί λίθοι έχουν ελάχιστα κοινά χαρακτηριστικά και θα πρέπει να θεωρούνται ξεχωριστές οντότητες. 

Οι μέλανες (μαύροι) χολοχρωστικοί λίθοι είναι συνήθως μικροί διαμέτρου 2-5mm, εύθρυπτοι, πισσοειδείς, ανομοιόμορφοι και, μερικές φορές, ακανθωτοί. Σχηματίζονται από τον υπερκορεσμό της χολής σε χολερυθρινικό ασβέστιο, ανθρακικά και φωσφορικά άλατα και σχετίζονται δευτερογενώς με αιμολυτικές παθήσεις, όπως είναι η κληρονομική σφαιροκυττάρωση και η δρεπανοκυτταρική αναιμία, καθώς και με την κίρρωση. Όπως και οι χοληστερινικοί λίθοι, έτσι και αυτοί σχηματίζονται μέσα στη χοληδόχο κύστη και δε σχετίζονται με μολυσμένη χολή. 

Η μη συζευγμένη (έμμεσος) χολερυθρίνη, ως μη υδατοδιαλυτή, είναι πολύ λιγότερο διαλυτή στη χολή απ’ ό,τι η συζευγμένη (άμεσος) μορφή. Η απόζευξη της αμέσου χολερυθρίνης συμβαίνει φυσιολογικά στη χολή με χαμηλό ρυθμό. Τα αυξημένα επίπεδα χολερυθρίνης, όπως συμβαίνει στις αιμολυτικές παθήσεις, οδηγούν σε αυξημένη παραγωγή μη συζευγμένης (εμμέσου) μορφής. Η κίρρωση, επίσης, προκαλεί αυξημένη απέκκριση μη συζευγμένης (εμμέσου) χολερυθρίνης. Στις προαναφερόμενες καταστάσεις που έχουμε αυξημένα επίπεδα μη συζευγμένης (εμμέσου) χολερυθρίνης στη χολή,  παρατηρείται και καθίζηση των αλάτων ασβεστίου. 

Οι φαιοί χολοχρωστικοί λίθοι έχουν μέγεθος μικρότερο από 1 cm, γαιώδη σύσταση, χρώμα καφέ-κίτρινο και είναι λείοι και μαλακοί. Μπορούν να σχηματίζονται είτε στη χοληδόχο κύστη ή στους χοληφόρους πόρους, συνήθως δευτερογενώς μιας μικροβιακής λοίμωξης, που σαν αιτία είχε τη στάση της χολής. Το χολερυθρινικό ασβέστιο που έχει καθιζάνει και τα κυτταρικά σώματα των μικροβίων συνθέτουν το κύριο τμήμα του φαιού χολοχρωστικού λίθου. Όπως προαναφέρθηκε, τα βακτήρια, όπως η Escherichia coli, απεκκρίνουν τη β-γλυκουρονιδάση, η οποία διασπά το γλυκουρονίδιο της χολερυθρίνης και παράγεται ασταθής μη συζευγμένη χολερυθρίνη. Η τελευταία καθιζάνει με το ασβέστιο και μαζί και με τα νεκρά κύτταρα των μικροβίων σχηματίζουν τους μαλακούς φαιούς λίθους στα χοληφόρα.

Οι φαιοί λίθοι περιέχουν περισσότερη χοληστερόλη και παλμιτικό ασβέστιο και δημιουργούνται σαν πρωτογενείς λίθοι του χοληδόχου πόρου, κυρίως σε ασθενείς με διαταραχές της κινητικότητας των χοληφόρων και συνοδό μικροβιακή μόλυνση. Επίσης, εμφανίζονται ως πρωτοπαθείς λίθοι του χοληφόρου συστήματος στους ασθενείς με στένωση των χοληφόρων ή σε περιπτώσεις με  κοινούς χολόλιθους που προκαλούν στάση και μικροβιακή μόλυνση. 

Φυσική πορεία της λιθιασικής νόσου των χοληφόρων

Οι περισσότεροι ασθενείς με απλή λιθίαση των χοληφόρων θα παραμείνουν σιωπηλοί χωρίς συμπτώματα για όλη τους τη ζωή, δηλαδή θα είναι ασυμπτωματικοί. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχουν παθογνωμονικά ή άλλα ιδιαίτερα σημαντικά κλινικά ευρήματα. Μόνο το 30% των ατόμων με χολολιθίαση υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση. 

Μερικά άτομα με χολολιθίαση, για αγνώστους λόγους, εκδηλώνουν οξεία συμπτωματολογία που χαρακτηρίζεται από κωλικό των χοληφόρων, συνεπεία απόφραξης του κυστικού πόρου από λίθο. Η συμπτωματική χολολιθιασική νόσος μπορεί να εξελιχθεί στις επιπλοκές που σχετίζονται με τους χολόλιθους. Σε αυτές συγκαταλέγονται η οξεία χολοκυστίτιδα, η χοληδοχολιθίαση με ή χωρίς χολαγγειίτιδα, η λιθιασική παγκρεατίτιδα, τα συρίγγια μεταξύ χοληδόχου κύστης και χοληδόχου πόρου, τα συρίγγια μεταξύ χοληδόχου κύστης και δωδεκαδακτύλου, τα συρίγγια μεταξύ χοληδόχου κύστης και εντέρου που οδηγούν στην εμφάνιση ειλεού εκ χολολίθου και, τέλος, το καρκίνωμα της χοληδόχου κύστης. Σπανιότερα, η κλινική εικόνα της χολολιθιασικής νόσου εκδηλώνεται από την αρχή με κάποια από τις επιπλοκές. 

Οξεία παγκρεατίτιδα

Οξεία παγκρεατίτιδα

Οι χολόλιθοι στους ασθενείς χωρίς συμπτώματα από τα χοληφόρα συνήθως διαγιγνώσκονται τυχαία στο υπερηχογράφημα, την αξονική τομογραφία, σε ακτινογραφία της κοιλιάς ή σε λαπαροτομία. Για περισσότερο από μια εικοσαετία, περίπου τα 2/3 των ασυμπτωματικών ασθενών με τη νόσο παραμένουν χωρίς συμπτώματα. Περίπου 3% των ασυμπτωματικών ατόμων καθίστανται συμπτωματικοί κάθε χρόνο (π.χ. αναπτύσσουν κωλικό των χοληφόρων) και τείνουν να εκδηλώνουν υποτροπιάζοντα επεισόδια κωλικού. Από τους ασθενείς με πρώτο οξύ επεισόδιο πόνου από τα χοληφόρα, μόνο στο ένα τρίτο των περιπτώσεων αναμένεται να υποτροπιάσει ο πόνος μέσα στους επόμενους 24 μήνες. Η επιπλεγμένη χολολιθιασική νόσος παρουσιάζεται σε ποσοστό 3 με 5% των συμπτωματικών ασθενών κάθε χρόνο.  Γενικότερα ισχύει: στο τέλος, το 50% των ασθενών με τυχαία ασυμπτωματική χολολιθίαση θα αναπτύξουν συμπτώματα και το 20% κάποια σοβαρή επιπλοκή

Συμπτωματική χολολιθίαση

Οι συμπτωματικοί ασθενείς (διαλείπον πόνος στο πάνω δεξιό τεταρτημόριο της κοιλιάς) αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης επιπλοκών που σχετίζονται με τους χολόλιθους ή ανάγκης χολοκυστεκτομής, σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς ασθενείς με χολόλιθους. Περίπου το 13% των ασθενών με ήπια συμπτωματολογία υφίστανται κάθε χρόνο επιπλοκές που σχετίζονται με τους χολόλιθους και τουλάχιστον 68% από αυτούς κάθε χρόνο χρειάζονται χολοκυστεκτομή για να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα από τη χοληδόχο κύστη. Γενικά, όσο μεγαλύτερη είναι η ένταση των συμπτωμάτων από τη χοληδόχο κύστη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα αυτά τα συμπτώματα να επιμείνουν ή να υποτροπιάσουν. Σε ασθενείς με υποτροπιάζοντα επεισόδια κωλικού των χοληφόρων, το 70% θα παρουσιάσει περαιτέρω επεισόδια πόνου από τη χοληδόχο κύστη μέσα στο επόμενο έτος. 

Στους υγιείς ασυμπτωματικούς ασθενείς με χολολιθίαση, μέχρι να εκδηλώσουν σχετική συμπτωματολογία ή να αναπτύξουν μία από τις επιπλοκές της νόσου, δεν ενδείκνυται η προφυλακτική χολοκυστεκτομή. 

Μια ερώτηση που συχνά τίθεται στο χειρουργό είναι, τι οδηγίες θα δώσουμε σε έναν ασυμπτωματικό ασθενή, στον οποίο σε κάποιο έλεγχο βρέθηκε τυχαία να έχει χολολιθίαση. Οι ακόλουθοι παράγοντες προδιαθέτουν σε μια περισσότερο σοβαρή πορεία και θα πρέπει να εκλαμβάνονται σαν λόγοι για προφυλακτική χολοκυστεκτομή: 

  1. Οι μεγάλοι χολόλιθοι (διαμέτρου > 2cm), επειδή αυτοί προκαλούν οξεία χολοκυστίτιδα συχνότερα σε σχέση με τους μικρότερους λίθους. 
  2. Η πολλαπλή μαζική χολολιθίαση, όπου η λιθιασική μάζα καταλαμβάνει το μεγαλύτερο χώρο της χοληδόχου κύστης, «χοληδόχος κύστη γεμάτη πέτρες». 
  3. Η μικρολιθίαση, επειδή ο κίνδυνος να διολισθήσουν στο χοληδόχο πόρο και να προκαλέσουν λιθιασική παγκρεατίτιδα είναι μεγάλος. 
  4. Οι γυναίκες με χολολιθίαση σε αναπαραγωγική ηλικία που πρόκειται να τεκνοποιήσουν, επειδή οι λίθοι συχνά δημιουργούν προβλήματα κατά την εγκυμοσύνη.
  5. Η πορσελανοειδής χοληδόχος κύστη επειδή αποτελεί προκαρκινική κατάσταση. 
  6. Οι μεγάλοι σε ηλικία ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, επειδή αυξάνεται η συχνότητα των σοβαρών επιπλοκών, όπως είναι η γαγγραινώδης χολοκυστίτιδα. 
  7. Τα άτομα που ζουν ή εργάζονται μακριά από μονάδες υπηρεσιών υγείας για μεγάλα χρονικά διαστήματα (π.χ. ναυτικοί).

Η καθιέρωση της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής σαν μέθοδος πρώτης επιλογής για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης, έχει κάνει τα παραπάνω κριτήρια πιο ελαστικά. Οι περισσότεροι χειρουργοί δέχονται την άποψη σύμφωνα με την οποία, σε ασυμπτωματικούς ασθενείς με χολολιθίαση, όταν ο εγχειρητικός κίνδυνος είναι μικρός, όπως συμβαίνει σε νεαρά άτομα με μακρύ προσδόκιμο επιβίωσης, θα πρέπει να γίνεται προφυλακτική χολοκυστεκτομή. Αντίθετα, αν τα συνυπάρχοντα καρδιοαναπνευστικά ή άλλα προβλήματα υγείας αυξάνουν τον κίνδυνο της χειρουργικής επέμβασης, δεν θα πρέπει να γίνεται προφυλακτική χολοκυστεκτομή. 

Χολολιθίαση, χολοκυστεκτομή και καρκίνος

Υπάρχουν μελέτες που έχουν συσχετίσει την παρουσία χολολιθίασης ή το ιστορικό χολοκυστεκτομής με την ανάπτυξη καρκίνου στα χοληφόρα, στο στομάχι, στο παχύ έντερο, στη μήτρα ή στο μαστό. Αν η σχέση αυτή είναι αιτιολογική ή αν απλώς υπάρχουν κοινοί αιτιοπαθογενετικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες (διαιτητικοί για παράδειγμα) δεν είναι σαφές. Αφετέρου, η χολολιθίαση συνοδεύεται από μεταβολές στη σύσταση της χολής, που ενδεχομένως να παίζουν κάποιο ρόλο, ενώ επί χολοκυστεκτομής υπάρχει αύξηση της εντεροηπατικής κυκλοφορίας των χολικών οξέων και έκθεση των βλεννογόνων σε δυνητικές καρκινογόνες ουσίες, όπως είναι το δεσοξυχολικό οξύ.

Συσχέτιση μεταξύ χολολιθίασης και καρκίνου έχει περιγραφεί για τον καρκίνο των χοληφόρων, είτε της χοληδόχου κύστης είτε σπανιότερα του χοληδόχου πόρου. Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο της χοληδόχου κύστης έχουν ιστορικό χολολιθίασης και η σχέση αυτή υποστηρίζεται από ισχυρά επιδημιολογικά δεδομένα. Ο σχετικός κίνδυνος για καρκίνο της χοληδόχου κύστης είναι υψηλότερος για τους ασθενείς εκείνους που έχουν μεγαλύτερους λίθους, καθώς και για συγκεκριμένες φυλετικές ομάδες όπως οι Ινδιάνοι της Αμερικής. Όσον αφορά στη σχέση καρκίνου του χοληδόχου πόρου και χολολιθίασης η στατιστική συσχέτιση είναι λιγότερο ισχυρή, είναι δε ισχυρότερη για τους ασθενείς με χολολιθίαση, που δεν έχουν υποβληθεί σε χολοκυστεκτομή.

Τέλος, από τη δεκαετία του 1980 είχε συσχετισθεί το ιστορικό χολοκυστεκτομής με τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ειδικά του δεξιού κόλου. Ο σχετικός κίνδυνος ήταν στατιστικά υπαρκτός, αλλά χαμηλός (1,52 φορές σε σχέση με τους υγιείς μάρτυρες). Δεν είναι ξεκάθαρο αν η συσχέτιση πρέπει να γίνει με τη χολολιθίαση, με τη χολοκυστεκτομή ή αν είναι τυχαίο εύρημα. Οπωσδήποτε με τα μέχρι τώρα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα δεν συντρέχει κανένας τεκμηριωμένος λόγος να καθυστερεί η πραγματοποίηση της χολοκυστεκτομής λόγω αυτών των σπάνιων αναφορών.

error: ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΟ!!