2107486937 | Κερασούντος 4, Αθήνα [email protected]

Ανατομία και νεύρωση του περιτοναίου

Το περιτόναιο είναι η μεγαλύτερη ορογόνος μεμβράνη στο ανθρώπινο σώμα με έκταση περίπου 1,8 m2, όσο δηλαδή είναι η εξωτερική επιφάνεια ολοκλήρου του σώματος. Διαιρείταισεδύοπέταλα: α) το σπλαχνικό που περιβάλλει τα σπλάχνα και β) το σωματικό ή τοιχωματικό που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια του κοιλιακού τοιχώματος και τον οπισθοπεριτοναϊκό χώρο. Ως περίτονο περιτόναιο λογίζονται οι διπέταλες πτυχές που σχηματίζονται καθώς το περιτόναιο ανακάμπτει για να τυλίξει τα σπλάχνα. Πρόκειται για το μεσεντέριο, το μεσεντερίδιο της σκωληκοειδούς απόφυσης και το μεσόκολο του εγκαρσίου και του σιγμοειδούς. Μέσα στις πτυχές αυτές ελαύνουν  τα αγγεία και τα νεύρα που προορίζονται για τα ενδοκοιλιακά σπλάχνα. 

Αν και τα δύο πέταλα του περιτοναίου συνέχονται μεταξύ τους, έχουν διαφορετική νεύρωση. Το μεν σπλαχνικό περιτόναιο νευρώνεται από σπλαχνικές ίνες του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ΑΝΣ), το δεσωματικό και περίτονο περιτόναιο απόσωματικές ίνες των εγκεφαλονωτιαίων νεύρων.

Νεύρωση των σπλάχνων

Τα σπλάχνα νευρώνονται αποκλειστικά και μόνο από ίνες του ΑΝΣ. Στο μυϊκό τοίχωμα, στο βλεννογόνο και στον ορογόνο των κοίλων σπλάχνων, όπως επίσης στην κάψα των συμπαγών σπλάχνων και στο σπλαχνικό περιτόναιο υπάρχουν τασεοϋποδοχείς και χημειοϋποδοχείς που διεγείρονται από μηχανικά, χημικά και μικροβιακά ερεθίσματα. Μετά την ενεργοποίηση των υποδοχέων παράγονται ηλεκτρικά σήματα, τα οποία διαβιβάζονται με τις αισθητικές ίνες διαμέσου των σπλαχνικών νεύρων, των συμπαθητικών γαγγλίων, των νωτιαίων νεύρων, των νωτιαίων γαγγλίων και των οπισθίων ριζών στα οπίσθια κέρατα της φαιάς ουσίας του νωτιαίου μυελού. Από τη θέση αυτή, τα αλγογόνα σήματα μετάγονται μέσω του νωτιαιοθαλαμικού δεματίου και της θαλαμοφλοιώδους οδού σε ανώτερα εγκεφαλικά κέντρα, όπου αρτιώνεται η αίσθηση του πόνου.

Τα πνευμονογαστρικά νεύρα, παρά το γεγονός ότι φέρουν πολλές σπλαχνοαισθητικές νευρικές ίνες και πρακτικά νευρώνουν παρασυμπαθητικά την πλειονότητα των ενδοκοιλιακών σπλάχνων, δεν εξυπηρετούν τη μεταφορά αλγογόνων σπλαχνικών σημάτων προς το ΚΝΣ. Ως εκ τούτου, η στελεχιαία διατομή τους (βαγοτομή) δεν επηρεάζει την αντίληψη του κοιλιακού πόνου. Η διαβίβαση των σημάτων πόνου από τα σπλάχνα προς το ΚΝΣ πραγματοποιείται κυρίως με τη συμπαθητική κεντρομόλο οδό.

Η ανατομική περιοχή στην οποία προβάλλεται ο σπλαχνικός πόνος καθορίζεται από την ανατομική θέση των νωτιαίων γαγγλίων, εντός των οποίων κατασκηνώνουν τα κυτταρικά σώματα των προσαγωγών αισθητικών ινών. Τα επίπεδα των νευροτομίων από τα οποία προέρχονται οι αισθητικές συμπαθητικές ίνες που νευρώνουν τα διάφορα σπλάχνα έχουν ως εξής:

  • Θ1 –Θ2   Μάτια, δακρυϊκοί και σιελογόνοι αδένες
  • Θ1 –Θ4   Δέρμα και μυς της κεφαλής
  • Θ1 –ΘΚαρδιά (πόνος στον αριστερό βραχίονα και χέρι)
  • Θ2 –Θ6   Πνεύμονες και βρόγχοι
  • Θ5 –ΘΟισοφάγος
  • Θ6 –Θ9   Στομάχι (πόνος στο θώρακα και οπισθοστερνική περιοχή)
  • Θ6 –Θ10  Πάγκρεας
  • Θ7 –ΘΉπαρ, χοληδόχος κύστη
  • Θ9 –Θ10  Λεπτό έντερο
  • Θ11 – Θ12 Κόλον μέχρι τη σπληνική καμπή
  • Θ10 –Θ11  Ωοθήκες (περιομφαλική περιοχή)
  • Ι1 –  Ι2      Μήτρα (πόνος στο κάτω και οπίσθιο μέρος της Σ.Σ.)
  • Θ10-Θ12  Προστάτης (πόνος στην περιομφαλική, βουβωνική περιοχή, στο όσχεο και άκρη του πέους)
  • Θ10 – Ο1  Νεφρός (πόνος στην οσφύ και περιομφαλική περιοχή)
  • Ι2 –Ι4         Αριστερό κόλον, ορθό (πόνος στην οπίσθια ιερή χώρα, ισχιακός πόνος στο μηρό και στο γόνατο)
  • Θ2 –Θ8       Άνω άκρα
  • Θ10 – Ο2   Κάτω άκρα
error: ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΟ!!