2107486937 | Κερασούντος 4, Αθήνα [email protected]

Ο ιατρός Γεώργιος Κέκος, με απόλυτη εξειδίκευση στις παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος και του πρωκτού, πραγματοποιεί με άψογο τρόπο όλες τις σύγχρονες μεθόδους θεραπείας των κονδυλωμάτων, που περιγράφονται στην ενότητα. Έχει μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων εφαρμόζοντας εξατομικευμένα σε κάθε ασθενή την κατάλληλη θεραπεία.

Εμπιστευθείτε μας το πρόβλημα των κονδυλωμάτων σας για μια αποτελεσματική και οριστική διευθέτηση με σύγχρονες μεθόδους θεραπείας, σύμφωνα με τις αρχές της ιατρικής επιστήμης, που βασίζονται σε επιστημονικές αποδείξεις (Evidence Based Surgery). Η υψηλή μας επιστημονική κατάρτιση και η πολύχρονη εμπειρία εγγυώνται την άριστη λύση με ανώδυνο τρόπο και χωρίς ταλαιπωρία.

Ο ιατρός δέχεται και εξετάζει τους ασθενείς στο ιατρείο του, επί της οδού Κερασούντος, αριθμός 4, στην Αθήνα. Συνεργάζεται με όλες τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και, όταν χρειάζεται, νοσηλεύει τους ασθενείς σε σύγχρονες ιδιωτικές κλινικές που είναι συμβεβλημένες και με το ΕΟΠΥΥ.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλέφωνο

2107486937
κονδυλωματα2

Τι είναι τα κονδυλώματα

Τα κονδυλώματα είναι κλινικός όρος που αναφέρονται σε μαλακά και μυτερά εξογκώματα, που αναπτύσσονται στο δέρμα και στους βλεννογόνους της πρωκτογεννητικής περιοχής του ανθρώπου. Προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και είναι το πιο συχνό σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.

Προεξέχουν από το δέρμα και είναι ψηλαφητά. Εμφανίζονται σαν μονήρεις βλάβες ή πιο συχνά σε πολλαπλές συρρέουσες ομάδες. Το μέγεθός τους ποικίλει από μερικά χιλιοστά ως τη μεγάλη ανθοκραμβοειδή μορφή (σαν κουνουπίδι).

Τα κονδυλώματα μπορεί να είναι οξυτενή (μυτερά) ή επίπεδα. Τα οξυτενή είναι καλοήθεις αλλοιώσεις που δεν προκαλούν καρκίνο σε αντίθεση με τα επίπεδα που θεωρούνται προκαρκινικές αλλοιώσεις, οι οποίες αν δεν αντιμετωπιστούν μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο.

Πως φαίνονται τα κονδυλώματα

Τα κονδυλώματα είναι συνήθως εμφανή στην εξέταση με γυμνό μάτι και φαίνονται καλύτερα με ειδικό μεγεθυντικό φακό. Υπάρχουν όμως και τα επίπεδα κονδυλώματα που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι και που προσβάλλουν κυρίως τον τράχηλο της μήτρας, το πέος και το πρωκτικό σωλήνα. Αυτά αναγνωρίζονται με το Τεστ Παπανικολάου (Test Pap) και την ενδοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας ( κολποσκόπηση, πεοσκόπηση, πρωκτοσκόπηση).

Κονδυλώματα πέους

Κονδυλώματα πέους

Το χρώμα των κονδυλωμάτων ποικίλει. Μπορεί να είναι ίδιο με το χρώμα του δέρματος ή πιο ανοιχτό, προς το λευκό. Σε πολλές περιπτώσεις όμως έχουν πιο σκούρο χρώμα από το δέρμα, καφέ ή γκρι. Τα κονδυλώματα που βρίσκονται στους βλεννογόνους, ήτοι: στο αιδοίο, κόλπο, τράχηλο της μήτρας και στο πρωκτικό σωλήνα, είναι ροζ ή λευκωπά.

 

 

 

Κονδυλώματα πρωκτού

Κονδυλώματα πρωκτού

Κονδυλώματα πρωκτού

Θήλωμα στο βλέφαρο από HPV ιό

Θήλωμα στο βλέφαρο από HPV ιό

Θήλωμα στο βλέφαρο από HPV ιό

Που οφείλονται τα κονδυλώματα και τι είναι ιοί οι HPV

κονδυλωματα3

Ο ιός HPV

Τα κονδυλώματα προκαλούνται από τους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων, οι οποίοι διεθνώς αποκαλούνται με το ακρωνύμιο HPV (Human Papilloma Virus). Έχουν απομονωθεί περισσότεροι από 150 τύποι ιών HPV, οι οποίοι μολύνουν το δέρμα και τους βλεννογόνους του ανθρώπου.

Κατατάσσονται με βάση το DNA και ονομάζονται με αριθμούς (π.χ. HPV6, HPV11, HPV16 κλπ). Από αυτούς μόνο οι 40 τύποι προσβάλλουν την πρωκτογεννητική περιοχή ήτοι: το αιδοίο, το κόλπο, το τράχηλο της μήτρας, την ουρήθρα, το πέος και το πρωκτό και γι’ αυτό ονομάζονται γεννητικοί τύποι.

Οι ιοί HPV ανάλογα με τον κίνδυνο που έχουν για να προκαλέσουν καρκίνο χωρίζονται σε δύο ομάδες: α) στους χαμηλού κινδύνου για την ανάπτυξη κακοήθων αλλοιώσεων (μη ογκογόνους) και β) στους υψηλού κινδύνου (ογκογόνους).

κονδυλωματα4Από τους HPV τύπους 6, 11, 16, 18, 30, 42, 43, 44, 45, 51, 52, και 54 που συνδέονται με τα κονδυλώματα του πρωκτού, οι τύποι 6 και 11 είναι οι πιο συχνοί (≈90%) και είναι χαμηλού κινδύνου για καρκινογένεση, ενώ οι τύποι 16 και 18 έχουν πιο επιθετική συμπεριφορά και ευθύνονται για δυσπλασίες και καρκίνο.

Οι ιοί HPV παρουσιάζουν εκλεκτική εντόπιση. Μολύνουν μόνο το επιθήλιο του δέρματος και των βλεννογόνων και μάλιστα σε ορισμένα όργανα.

 

Έχει σημασία να γνωρίζουμε τον τύπο του ιού HPV με τον οποίο έχει μολυνθεί ο ασθενής;

Για κάθε ασθενή ξεχωριστά έχει μεγάλη σημασία να γνωρίζουμε τον τύπο του ιού HPV από τον οποίο έχει μολυνθεί, γιατί το κάθε στέλεχος του ιού συμπεριφέρεται διαφορετικά και συνδέεται αιτιολογικά με διαφορετικά νοσήματα όπως είναι τα κονδυλώματα, οι δυσπλασίες και ο καρκίνος.

Για παράδειγμα τα οξυτενή κονδυλώματα σε ποσοστό 90% οφείλονται στους ιούς HPV6 και HPV11, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από χαμηλό κίνδυνο για να αναπτυχθεί καρκίνος.

Μία ξεχωριστή ομάδα ιών HPV1 και HPV2 προκαλούν τα κονδυλώματα του δέρματος των ποδιών και των χεριών, που ειδικά στη περίπτωση αυτή ονομάζονται και μυρμηγκιές (μανδραβίτσες).

Η ταυτοποίηση του υπότυπου και της ογκογόνου δράσης ενός ιού HPV γίνεται με την μοριακή εξέταση PCR.

Μυρμηγκιές στο πέλμα

κονδυλωματα5

Μυρμηγκιές στο χέρι

κονδυλωματα6

Πόσο συχνή είναι η μόλυνση από τον ιό HPV και τα κονδυλώματα

Η μόλυνση από τους ιούς HPV είναι πολύ συνηθισμένη και θεωρείται σήμερα ως το πιο συχνό σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Ονομάζεται και σιωπηλή επιδημία, αφού η μόλυνση από HPV είναι πολύ διαδεδομένη στον πληθυσμό.

Υπολογίζεται ότι ένα σεξουαλικά ενεργό άτομο έχει πιθανότητα μεγαλύτερη από 80% να μολυνθεί από έναν ή περισσότερους ιούς HPV, σε κάποια φάση της ζωής του.

Η μόλυνση είναι πιο συχνή στις νεαρές ηλικίες λόγω της συχνής αλλαγής σεξουαλικών συντρόφων. Η πιθανότητα μόλυνσης από κάποιον ιό HPV κυμαίνεται από 15% έως 25% με κάθε καινούργιο σεξουαλικό σύντροφο. Μελέτες έδειξαν ότι 3 χρόνια μετά την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας το 60% των γυναικών ήταν φορέας του ιού ΗPV.

Ο ιός HPV μπορεί να βρεθεί στη περιοχή του πρωκτού ακόμα κι όταν δεν υπάρχει ιστορικό σεξουαλικής πρωκτικής επαφής. Ο ιός ανευρίσκεται στο 12-24% των ανδρών που δεν έχουν ιστορικό πρωκτικής επαφής, ενώ σε ομοφυλόφιλους άνδρες απαντάται σε ποσοστό 60%.

Παρά το γεγονός όμως της τόσο εκτεταμένης διασποράς του ιού, κονδυλώματα εμφανίζει μόνο στο 5% των ατόμων που μολύνονται με τον ιό HPV.

Κονδυλώματα πέους

κονδυλωματα7

Πως γίνεται η μόλυνση του ανθρώπου με τον ιό HPV

Ως γνωστόν, το δέρμα καλύπτει το ανθρώπινο σώμα εξωτερικά, ενώ οι βλεννογόνοι επικαλύπτουν εσωτερικές κοιλότητες, όπως είναι το στόμα, ο κόλπος της γυναίκας, ο τράχηλος της μήτρας και το εσωτερικό του πρωκτικού σωλήνα. Το πάνω μέρος του δέρματος και των βλεννογόνων αποτελείται από μια στοιβάδα κυττάρων που αποτελούν το λεγόμενο επιθήλιο, το οποίο έχει προστατευτικό ρόλο.

Οι ιοί HPV δεν μπορούν να πολλαπλασιαστούν αυτόνομα και ανεξάρτητα, γιατί αποτελούνται μόνο από DNA. Εισέρχονται στα ανθρώπινα κύτταρα και εκεί μέσα πολλαπλασιάζονται παράλληλα με αυτά, χρησιμοποιώντας τους μηχανισμούς ανανέωσης των κυττάρων. Για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητο αρχικά οι ιοί να εισχωρήσουν μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα του δέρματος και των βλεννογόνων.

Όταν ο ιός HPV εισέλθει μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα του δέρματος και των βλεννογόνων, τότε λέμε ότι έχει γίνει μόλυνση του ατόμου και αυτός θεωρείται φορέας του ιού.

Εάν τριφτεί το δέρμα και οι βλεννογόνοι ενός υγιούς ατόμου με το δέρμα ή τους βλεννογόνους κάποιου ήδη μολυσμένου ατόμου (φορέας), ο ιός εισέρχεται μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα του υγιούς ατόμου δια μέσου μικρών αόρατων αμυχών και μικροτραυματισμών. Αφού εισέλθουν μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα και τα μολύνουν, διεγείρουν τον πολλαπλασιασμό τους με ταχύ ρυθμό και προκαλούν φλεγμονή.

Η κολπική και η πρωκτική ερωτική επαφή αποτελεί το συχνότερο τρόπο μετάδοσης των ιών HPV, γιατί με την έντονη τριβή προκύπτουν αφανείς μικροτραυματισμοί του δέρματος και των βλεννογόνων των γεννητικών, οι οποίοι αποτελούν την πύλη εισόδου των ιών HPV μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα.

Η απλή μεταφορά του ιού από άτομο σε άτομο, χωρίς να υπάρχει τραυματισμός και λύση της συνέχειας του δέρματος, δεν είναι συνήθως ικανή να δημιουργήσει μόλυνση και φλεγμονή.

Άλλοι τύποι σεξουαλικής επαφής, όπως είναι η τριβή των γεννητικών οργάνων με το χέρι ή μεταξύ τους χωρίς εισχώρηση, η στοματογεννητική επαφή και η κοινή χρήση μολυσμένων σεξουαλικών συσκευών (sex toys), είναι δυνατό να οδηγήσουν σε μόλυνση, μόνο εφόσον υπάρχουν αμυχές στο δέρμα ή στους βλεννογόνους.

Κονδυλώματα στο πρωκτό

κονδυλωματα8

Τι θα συμβεί μετά την αρχική μόλυνση με τον ιό HPV

Μετά την μόλυνση του ανθρώπου με τον ιό HPV, η τελική έκβαση θα εξαρτηθεί από τη κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, των ογκοκατασταλτικών μηχανισμών και του στελέχους του ιού.

Υπάρχουν τα εξής ενδεχόμενα: α) ο ιός να μείνει σε λανθάνουσα κατάσταση, β) να προκαλεί υποκλινική φλεγμονή και γ) να προκαλεί εμφανείς αλλοιώσεις, όπως κονδυλώματα, δυσπλασίες και καρκίνο.

Είναι γνωστό ότι ένας ιός στο ίδιο άτομο, σε διαφορετικές χρονικές φάσεις, μπορεί να μεταπίπτει από τη μια κατάσταση στην άλλη.

Δεν γνωρίζουμε ποια άτομα είναι πιο «ευαίσθητα» και κινδυνεύουν περισσότερο, μετά τη μόλυνση με τον ιό HPV. Είναι βέβαιο ότι για να μπορέσουν οι ιοί HPV να προκαλέσουν εμφανείς αλλοιώσεις, θα πρέπει να πάσχει το ανοσοποιητικό σύστημα και οι μηχανισμοί καταστολής της ογκογένεσης.

Ο ιός HPV μπορεί να παραμείνει στο σώμα επί εβδομάδες, μήνες ή και πολλά χρόνια, μετά την αρχική μόλυνση, χωρίς να προκαλεί καμία βλάβη Τότε λέμε ότι ο ιός βρίσκεται σε “λανθάνουσα” κατάσταση και είναι σε πλήρη καταστολή. Όταν η μόλυνση είναι λανθάνουσα, τότε τα μολυσμένα άτομα δεν μεταδίδουν τον ιό σε άλλους και δεν μπορεί να διαγνωστεί με καμία εξέταση.

Εάν ο ιός δεν βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση, τότε προκαλεί φλεγμονή. Οι φλεγμονώδεις αλλοιώσεις που προκαλούνται από τους ιούς HPV είναι συνήθως υποκλινικές, δηλαδή δεν είναι ορατές με το γυμνό μάτι. Αυτές δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα και η διάγνωση γίνεται με το Test Pap, ή με τη βιοψία. Στη κατάσταση αυτή, ο ιός μπορεί να μεταδίδεται από το φορέα σε άλλα άτομα.

Οι υποκλινικές φλεγμονές συνήθως παραμένουν επί μήνες ή και επί έτη στο δέρμα και στους βλεννογόνους της πρωκτογεννητικής περιοχής. Υποχωρούν μόνο όταν το υγιές ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου κατορθώσει να καταστείλει πλήρως τον ιό. Κατά τη φάση αυτή της ενεργού φλεγμονής, φροντίζουμε να ενισχύσουμε και να κρατήσουμε σε καλή κατάσταση το ανοσοποιητικό σύστημα, έτσι ώστε να βγει νικητής στη συνεχή πάλη με τον ιό (διακοπή καπνίσματος, σωστή διατροφή, αποφυγή καταπόνησης και stressς, επαρκής ύπνος, κ.λπ.).

Έχει βρεθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των μολύνσεων μεταπίπτει σε λανθάνουσα κατάσταση πλήρους καταστολής. Στο 60-70% των ατόμων που μολύνθηκαν, οι ιοί HPV καταστέλλονται μέσα στο πρώτο έτος, ενώ μετά από δύο έτη ο ιός δεν ανιχνεύεται σε ποσοστό 80-90%. Αυτό θεωρείται ως μια υγιής απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος προς τον ιό. Δεν είναι απολύτως βέβαιο, εάν ο ιός απλά καταστέλλεται και παραμένει αθόρυβα μέσα στα κύτταρα ή εάν εξαφανίζεται πλήρως από το σώμα. Η πρώτη εκδοχή είναι επικρατέστερη.

Μετά την καταστολή της φλεγμονής από τον οργανισμό, ο ιός HPV παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση μέσα στα επιθηλιακά κύτταρα και πολλαπλασιάζεται αθόρυβα παράλληλα με αυτά. Εάν κάποτε ο ιός HPV υπερνικήσει το αμυντικό σύστημα του οργανισμού, τότε αναζωπυρώνεται και προκαλεί εκ νέου φλεγμονή, με αποτέλεσμα ο φορέας να καταστεί και πάλι μεταδοτικός. Αυτό το βλέπουμε σε περιπτώσεις γυναικών, που δεν είχαν τα τελευταία χρόνια σεξουαλικές επαφές και όμως εμφάνισαν υποτροπές της λοίμωξης, επειδή εξασθένισε το ανοσοποιητικό τους σύστημα.

Εάν η φλεγμονή υποχωρήσει πλήρως και ο ιός HPV έχει κατασταλεί από το ανοσοποιητικό σύστημα, τότε είναι αδύνατο να γνωρίζουμε την ύπαρξή του, επειδή δεν υπάρχει καμία εξέταση που να το δείχνει. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι πολλά άτομα ενδέχεται να ήταν ή συνεχίζουν να είναι φορείς του ιού χωρίς να το μάθουν ποτέ, επειδή δεν είχαν κανένα σύμπτωμα. Φυσικό είναι να μετέδωσαν εν αγνοία τους τον ιό σε άλλους σε κάποια χρονική στιγμή, που υπήρχαν φλεγμονώδεις αλλοιώσεις.

Μόνο σε ένα μικρό ποσοστό των ανθρώπων (10-20%) που μολύνθηκαν με τον ιό ΗPV, παρατηρούνται επίμονες και υποτροπιάζουσες φλεγμονές στα κύτταρα της πρωκτογεννητικής περιοχής. Οι ιοί αυτοί τότε προκαλούν το ταχύ πολλαπλασιασμό των κυττάρων του δέρματος και των βλεννογόνων με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται εμφανείς αλλοιώσεις όπως είναι τα κονδυλώματα, οι δυσπλασίες και ο καρκίνος.

Ο ιός HPV ενσωματώνεται μέσα στα έπιθηλιακά κύτταρα και πολλαπλασιάζεται

κονδυλωματα9

Πως μεταδίδονται τα κονδυλώματα και η λοίμωξη με τον ιό HPV.

Κονδυλώματα στο κόλπο γυναίκας

κονδυλωματα10

Μολονότι είμαστε όλοι εκτεθειμένοι στους ιούς HPV, για άγνωστους λόγους, ορισμένοι φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητοι, ενώ άλλοι από τη φύση τους είναι πιο ανθεκτικοί για να προσβληθούν.

Ο συνήθης τρόπος μετάδοσης των ιών HPV είναι η μόλυνση που γίνεται μετά από άμεση επαφή με τη πάσχουσα περιοχή (κονδυλώματα, φλεγμονώδεις αλλοιώσεις), μέσα από μικροτραυματισμούς του δέρματος και των βλεννογόνων.

Η πιθανότητα μετάδοσης είναι μεγάλη κατά την κολπική και την πρωκτική ερωτική επαφή χωρίς προφυλακτικό, επειδή με την τριβή των γεννητικών οργάνων προκύπτουν μικροτραυματισμοί και λύση της συνέχειας του δέρματος και των βλεννογόνων.

Υπολογίζεται ότι περίπου τα δύο τρίτα των ατόμων που θα έρθουν σε σεξουαλική επαφή με σύντροφο που έχει κονδυλώματα θα αναπτύξουν τελικά και οι ίδιοι. Ειδικότερα, έχει υπολογιστεί ότι ο κίνδυνος μετάδοσης της νόσου μετά από μια ερωτική επαφή με μολυσμένο άτομο είναι 60 – 65% και ότι η χρήση προφυλακτικού μειώνει τη πιθανότητα μετάδοσης κατά 70%.

Ο ιός HPV μπορεί να μεταδοθεί και με τη στοματογεννητική επαφή, επειδή σ’ αυτή υπάρχει έντονη τριβή και δημιουργούνται αόρατες αμυχές στο βλεννογόνο, μέσα από τις οποίες εισέρχεται ο ιός και μολύνει τα επιθηλιακά κύτταρα.

Επίσης, με την έντονη τριβή μιας περιοχής (όπως π.χ. του πρωκτού) με μολυσμένα δάχτυλα, νύχια ή ερωτικά αντικείμενα, μπορεί να γίνει μόλυνση με τον ιό HPV και να αναπτυχθούν κονδυλώματα, χωρίς να έχει γίνει ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή. Έτσι εξηγούνται τα περιπρωκτικά κονδυλώματα και σε άνδρες, που δεν είχαν ποτέ ερωτικές πρωκτικές επαφές.

Το ξύρισμα της πρωκτογεννητικής περιοχής δημιουργεί μικροτραυματισμούς στη περιοχή και βοηθά στη διασπορά της μόλυνσης.

Πολύ μικρή πιθανότητα μόλυνσης μπορεί να υπάρξει με τη κοινή χρήση πετσετών και εσωρούχων από μολυσμένα άτομα.

Δεν μεταδίδεται ο ιός από το κάθισμα της τουαλέτας, τα πόμολα, τις χειρολαβές, τις βρύσες, τα φιλιά στο στόμα, την κοινή χρήση μαγειρικών σκευών ούτε από την πισίνα ή την μπανιέρα.

Εγκυμοσύνη και τοκετός σε γυναίκα που έχει μολυνθεί με τον ιό HPV

Σε μια γυναίκα φορέα του ιού, η εγκυμοσύνη εξελίσσεται ομαλά χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να μεταδοθεί ο ιός στο έμβρυο κατά την κύηση. Κατά τη διάρκεια όμως του φυσιολογικού τοκετού υπάρχει κίνδυνος κατά 4% μετάδοσης του ιού στο παιδί. Αφού εξηγηθούν όλες οι πιθανές επιπλοκές, θα πρέπει να αποφασιστεί η κατάλληλη μέθοδος τοκετού (καισαρική ή φυσιολογικός τοκετός).

Παρέχει προστασία το προφυλακτικό;

προφυλακτικο

Το προφυλακτικό περιορίζει την μετάδοση του ιού (μέχρι και 70%), αν χρησιμοποιηθεί σωστά, χωρίς να αποκλείει όμως εντελώς τον κίνδυνο μετάδοσης. Δυστυχώς όμως, επειδή κατά την ερωτική επαφή το προφυλακτικό αφήνει ακάλυπτα κάποια μέρη του αντρικού μορίου, πλήρης προστασία από τα κονδυλώματα δεν μπορεί να υπάρξει. Επίσης, υπάρχουν συχνά μη ορατές αλλοιώσεις σε όλο το κατώτερο γεννητικό σύστημα, στο περίνεο και στην περιπρωκτική περιοχή, που είναι εκτός του πεδίου κάλυψης από το προφυλακτικό.

Μεταδίδεται ο ιός HPV με τα ερωτικά παιχνίδια;

Υπάρχει μικρή πιθανότητα μετάδοσης του ιού HPV με τα σεξουαλικά παιχνίδια των ερωτικών συντρόφων, όπου γίνεται έντονη τριβή της πρωκτογεννητικής περιοχής με τα γεννητικά όργανα του φορέα, τα δάκτυλα, τα νύχια ή μολυσμένα ερωτικά αντικείμενα (sex toys). Με τον τρόπο αυτό μπορεί να μεταδοθούν κονδυλώματα χωρίς να προηγηθεί ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή.

Που εντοπίζονται τα κονδυλώματα

κονδυλωματα11

Θέσεις εντοπισμού των HPV ιών στη γυναίκα

Οι συνήθεις θέσεις που εντοπίζονται οι γεννητικοί ιοί HPV είναι το επιθήλιο του δέρματος και των βλεννογόνων του γεννητικού συστήματος, του πρωκτού και των περιοχών γύρω από αυτά.

Στις γυναίκες τα κονδυλώματα εμφανίζονται στο αιδοίο, στο περίνεο, στο εφήβαιο, στον κόλπο, στον τράχηλο της μήτρας, στην ουρήθρα και στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό, ενώ στους άνδρες εμφανίζονται στο πέος, στο εφήβαιο, στους όρχεις, στο όσχεο και στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό.

Στους παθητικούς ομοφυλόφιλους τα κονδυλώματα του πρωκτού είναι πιο συχνά και χρειάζεται έλεγχος και του πρωκτικού σωλήνα.

Ο ιός HPV δεν εντοπίζεται στα κυλινδρικά κύτταρα του εντέρου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η μόλυνση με τον ιό HPV να μην επεκτείνεται σε βάθος μεγαλύτερο των 5-6 cm από το χείλος του πρωκτικού δακτυλίου.

Πολύ σπάνιες είναι οι εξωπρωκτογεννητικές εντοπίσεις, σε άλλα σημεία του σώματος, όπως είναι το στόμα και οι γωνίες των χειλιών, το εφήβαιο, οι μηροβουβωνικές πτυχές και αλλού. Πολλές φορές με το ξύρισμα αυτών των περιοχών ή την αποτρίχωση δημιουργούνται μικροτραυματισμοί, που δίνουν στους ιούς HPV την ευκαιρία να εισέλθουν στα κύτταρα και να μολύνουν το δέρμα.

Κονδυλώματα στο στόμα

κονδυλωματα12

Πότε εμφανίζονται τα κονδυλώματα

Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί και ο ιός εισέλθει στα επιθηλιακά κύτταρα, η παραπέρα πορεία θα εξαρτηθεί από το ανοσοποιητικό σύστημα.

Δεν είναι σαφές πόσο καιρό μετά την μόλυνση με τον ιό HPV εμφανίζονται τα κονδυλώματα. Γνωρίζουμε ότι μετά την μόλυνση ακολουθεί μια περίοδος επώασης, η οποία κυμαίνεται από ένα έως οκτώ μήνες. Έτσι, τα κονδυλώματα μπορεί να εκδηλωθούν 1-8 μήνες μετά τη μόλυνση και μερικές φορές μετά από χρόνια.

Είναι δυνατό κάποιος να μολυνθεί από τον ιό και να μην εμφανίσει ποτέ κονδυλώματα, επειδή το αμυντικό του σύστημα είναι ισχυρό. Αντίθετα, σε καταστάσεις stress και εξασθένισης του αμυντικού συστήματος, ευνοείται η μετάδοση και η εμφάνιση της νόσου.

Είναι επίσης δυνατό κάποιος να έχει προσβληθεί από τον ιό και να μην εκδηλώσει ποτέ συμπτώματα, αλλά να τον μεταδίδει χωρίς να το ξέρει.

Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις εκείνες όπου, παρά τη θεραπεία, οι βλάβες αναζωπυρώνονται είτε οι ίδιες είτε καινούργιες.

Τι συμπτώματα προκαλούν τα κονδυλώματα

κονδυλωματα13

Η συμπτωματολογία ποικίλει ανάλογα με τη θέση και κυρίως το μέγεθος των κονδυλωμάτων. Γενικά, οι ασθενείς με κονδυλώματα παρουσιάζουν σχετικά ήπια ή κανένα συμπτώματα. Εκείνοι που δεν έχουν εμφανείς μακροσκοπικές βλάβες, δηλαδή υποκλινικές μορφές, είναι τελείως ασυμπτωματικοί.

Σχεδόν όλοι οι ασθενείς αναφέρουν την αισθητική ενόχληση από την παρουσία των κονδυλωμάτων και δυσανεξία ή πόνο τοπικά. Τα δύο τρίτα των ασθενών υποφέρουν από κνησμό που μπορεί να οφείλεται σε ύγρανση και ερεθισμό από τα κονδυλώματα ή στην αδυναμία τήρησης της υγιεινής της περιοχής.

Τέλος, περίπου στους μισούς ασθενείς μπορεί να παρουσιασθούν μικροαιμορραγίες λόγω της ευθρυπτότητας κάποιων κονδυλωμάτων.

Πως γίνεται η διάγνωση των κονδυλωμάτων

Από αυτούς που έχουν μολυνθεί με τον ιό HPV, μόνο λίγοι θα εκδηλώσουν αλλοιώσεις που φαίνονται με το γυμνό μάτι. Οι εμφανείς αλλοιώσεις είναι: τα κονδυλώματα, ένα μέρος των δυσπλασιών και οι διηθητικοί καρκίνοι.

Τα κονδυλώματα προεξέχουν από το δέρμα, είναι εμφανή και συνήθως ψηλαφιούνται. Η βιοψία δεν συνιστάται σαν καθημερινή πρακτική, εκτός αν δεν υπάρχει ανταπόκριση στη θεραπεία ή υπάρχει υποψία για δυσπλασία ή κακοήθεια. Επίσης, η τυποποίηση του ιού με μοριακή εξέταση δεν θεωρείται πάντοτε απαραίτητη για την ακριβή διάγνωση. Δυστυχώς, δεν υπάρχει εξέταση αίματος για τη διάγνωση της μόλυνσης από τον ιό HPV.

Οι γυναίκες εντοπίζουν τα κονδυλώματα που βρίσκονται στο εφήβαιο, στο αιδοίο, στο περίνεο και στην περιπρωκτική περιοχή. Δεν μπορούν να δούν αν υπάρχουν κονδυλώματα στον κόλπο, στον τράχηλο της μήτρας, όπως και μέσα στον πρωκτικό σωλήνα. Αυτά αναγνωρίζονται μόνο κατά την γυναικολογική εξέταση από τον ειδικό γιατρό.

Σε κάθε γυναίκα με κονδυλώματα θα πρέπει να γίνεται λεπτομερειακή γυναικολογική εξέταση, Test Pap και ενδεχομένως και κολποσκόπηση γιατί δεν μπορεί να γνωρίζει αν ταυτόχρονα έχει μολυνθεί και από άλλο τύπο ιού HPV, υψηλού κινδύνου για καρκινογένεση. Θα πρέπει, όπως κάθε σεξουαλικά ενεργή γυναίκα, να εξετάζεται τακτικά, καθώς η πρόληψη είναι η καλύτερη προστασία για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Όλοι οι ασθενείς με κονδυλώματα στο πρωκτό θα πρέπει να υποβάλλονται σε πρωκτοσκόπηση για τον αποκλεισμό των ενδοπρωκτικών κονδυλωμάτων, καθώς επίσης σε λεπτομερή έλεγχο όλης της γεννητικής χώρας. Θα πρέπει απαραίτητα να εξετάζονται και οι ερωτικοί σύντροφοι.

Αν τα κονδυλώματα δεν φαίνονται με το γυμνό μάτι και υπάρχει η κλινική υποψία, τότε θα πρέπει να γίνεται ενδοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας (πεοσκόπηση/ κολποσκόπηση/πρωκτοσκόπηση), για να γίνει η ακριβής διάγνωση και η σωστή θεραπεία.

Ποια είναι η θεραπεία των κονδυλωμάτων

Η θεραπεία των κονδυλωμάτων πέρα από το αισθητικό πρόβλημα και την ανακούφιση των φορέων από τα συμπτώματα, επιβάλλεται και για τον έλεγχο της διασποράς του ιού με την σεξουαλική επαφή και την αποφυγή του καρκίνου.

Δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία, επειδή δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο που να απαλλάσσει πλήρως τον οργανισμό από τους ιούς HPV. Ο ιός παραμένει στα επιθηλιακά κύτταρα της πρωκτογεννητικής περιοχής για μεγάλο χρονικό διάστημα ή μάλλον για πάντα.

Υπάρχουν όμως αποτελεσματικές θεραπείες για τις εμφανείς αλλοιώσεις, που μπορεί να προκαλέσει ο ιός, δηλαδή για τα κονδυλώματα και τις δυσπλαστικές βλάβες.

Για να είναι επιτυχής η θεραπεία προϋποθέτει επακριβή διάγνωση αλλά και εκρίζωση όλων των κονδυλωμάτων και των δυσπλαστικών αλλοιώσεων.

Πριν από κάθε θεραπεία, και ειδικά στα άτομα υψηλού κινδύνου, θα πρέπει να προηγείται πρωκτοσκόπηση για να αποκλειστεί η παρουσία των κονδυλωμάτων μέσα στο πρωκτικό σωλήνα και κυτταρολογική εξέταση πρωκτού για να αποκλειστεί η ύπαρξη δυσπλαστικών αλλοιώσεων.

Ειδικότερα για τις γυναίκες θα πρέπει να προηγείται κολποσκόπηση και Test Pap.

Οι μέθοδοι θεραπείας των κονδυλωμάτων διακρίνονται σε φαρμακευτικές και μηχανικές. Οι φαρμακευτικές μέθοδοι περιλαμβάνουν τα φάρμακα: ποδοφυλοτοξίνη, imiquimod, cidofovir και το τριχλωροξικό οξύ. Οι μηχανικές μέθοδοι περιλαμβάνουν: τη καταστροφή κονδυλωμάτων με κρυοπηξία, ηλεκτροδιαθερμία ή Laser και την χειρουργική εκτομή των κονδυλωμάτων.

Σε γενικές γραμμές, η αφαίρεση των κονδυλωμάτων και ο καυτηριασμός έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα για ίαση.

Η χειρουργική εκτομή επιτρέπει επακριβή αφαίρεση των κονδυλωμάτων και είναι η μόνη που παρέχει τη δυνατότητα για ιστολογική εξέταση. Όταν πρόκειται για περιορισμένες βλάβες μπορεί να γίνει και με τοπική αναισθησία.

Η ηλεκτροκαυτηρίαση καταστρέφει θερμικά τον προσβεβλημένο ιστό.

Η κρυοχειρουργική θεραπεία γίνεται με υγρό άζωτο (-196ºC), το οποίο ψύχει τα κονδυλώματα και τα καταστρέφει.

Η θεραπεία με Laser χρησιμοποιεί την εστιασμένη ενέργεια υπέρυθρου φωτός για την εξάχνωση των κονδυλωμάτων.

Η ποδοφυλλοτοξίνη, είναι αντιμιτωτικός παράγοντας, ο οποίος καταστρέφει τα κονδυλώματα προκαλώντας νέκρωση. Τοποθετείται τοπικά (κρέμα 0,5%) πρωί και βράδυ για τρεις συνεχείς ημέρες και επαναλαμβάνεται η εφαρμογή για 3-4 εβδομαδιαίους κύκλους. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με σχετική ασφάλεια από τον ίδιο τον ασθενή.

Το τριχλωροξικό οξύ είναι ισχυρός καυστικός παράγοντας, γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή του. Η δράση του είναι αποκλειστικά τοπική και γίνεται καταστροφή των ιστών. Εφαρμόζεται σε εβδομαδιαία βάση και συνήθως χρειάζονται τέσσερις με πέντε συνεδρίες.

To cidofovir έχει δράση έναντι των DNA ιών. Επαλείφεται τοπικά (γέλη 1%) καθημερινά για πέντε ημέρες. Ακολουθεί μια εβδομάδα χωρίς θεραπεία και επανάληψη του κύκλου μέχρι 5-6 φορές. Χρησιμοποιείται κυρίως σε εκτεταμένες βλάβες σε έδαφος ανοσοκαταστολής.

H imiquimod είναι ένας ανοσοτροποποιητής, ο οποίος προάγει τοπικά την παραγωγή κυτταροκινών. Πρέπει να τοποθετείται κατευθείαν πάνω στη βλάβη, τρεις φορές την εβδομάδα για περίπου τέσσερις μήνες. Αποτελεί θεραπεία δεύτερης επιλογής και απευθύνεται κυρίως σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς με AIDS.

Σε περιοχές με θεραπευμένα κονδυλώματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται αλοιφές που περιέχουν κορτιζόνη, επειδή μπορεί να μειωθεί τοπικά η ανοσιακή ικανότητα και να αναζωπυρωθούν τα κονδυλώματα. Επίσης, οι ανθεκτικές και υποτροπιάζουσες περιπτώσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά υπό αναισθησία, ώστε να διασφαλίζεται η αναγνώριση και αντιμετώπιση όλων των κονδυλωμάτων.

Τι πρέπει να προσέχω μετά τη θεραπεία των κονδυλωμάτων

Έξι εβδομάδες μετά από τη θεραπεία των κονδυλωμάτων, θα πρέπει να γίνεται επανέλεγχος για να επιβεβαιωθεί η εκρίζωση και να αποκλειστεί ενδεχόμενη επανεμφάνιση.

Δεν είναι γνωστό πόσο καιρό μετά τη θεραπεία παύει να μεταδίδεται ο ιός σε άλλους. Αυτό φαίνεται να εξαρτάται από δύο παράγοντες. Πρώτον, πόσο επιτυχής είναι η θεραπεία που έγινε, ώστε να έχουν εξαλειφθεί όλες οι εμφανείς αλλοιώσεις και δεύτερον, από την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη δυνατότητα να καταστείλει πλήρως τους ιούς HPV, που παραμένουν μετά την καταστροφή των εμφανών αλλοιώσεων.

Συνήθως, μετά την αφαίρεση των αλλοιώσεων, μεσολαβεί ένα διάστημα αρκετών μηνών προκειμένου να κατασταλούν πλήρως από το ανοσοποιητικό σύστημα οι εναπομείναντες ιοί HPV. Μετά την καταστολή τους μειώνεται δραστικά η δυνατότητα να μεταδοθούν και να μολύνουν άλλους.

Βασιζόμενοι στη λογική της μείωσης του αριθμού των ιών, πολλοί ειδικοί συμφωνούν στη χρήση προφυλακτικού για λίγους μήνες μετά τη θεραπεία, ακόμη και σε μονογαμικά ζευγάρια. Φροντίζουμε επίσης να βοηθάμε το ανοσοποιητικό σύστημα με τη διακοπή του καπνίσματος, τη σωστή διατροφή, την αποφυγή stress και της καταπόνησης, τον επαρκή ύπνο, κ.λπ..

Μπορεί να επανεμφανιστούν τα κονδυλώματα;

Δεν υπάρχει αιτιολογική – φαρμακευτική θεραπεία που να απαλλάσσει τον ανθρώπινο οργανισμό τελεσίδικα από τους ιούς HPV.

Όλοι οι ασθενείς με κονδυλώματα, ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας που έκαναν, είναι πάντοτε σε κίνδυνο να υποτροπιάσουν. Αυτό πρωτίστως εξαρτάται από την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος και την άμυνα του οργανισμού.

Γενικά, η υποτροπή των κονδυλωμάτων μετά από θεραπεία είναι συχνή μέσα στο πρώτο έτος. Παρατηρείται στο 25% στο πρώτο τρίμηνο μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Αυτό συμβαίνει γιατί, όταν έχει μολυνθεί μια περιοχή, μερικά ”υγιή” κύτταρα μπορεί να εμπεριέχουν τον ιό και να εμφανίσουν τη μόλυνση μελλοντικά. Έτσι, παρόλο που οι περιοχές με τα εμφανή κονδυλώματα θεραπεύτηκαν, γειτονικές θέσεις που φαινόταν υγιείς, μπορεί να εμφανίσουν κονδυλώματα στο μέλλον.

Επίσης, μετά τη θεραπεία, μεγάλος αριθμός από τους ιούς HPV παραμένουν στην πρωκτογεννητική περιοχή και καταστέλλονται σιγά-σιγά από το ανοσοποιητικό σύστημα. Ενδέχεται όμως να αναζωπυρωθούν όταν νοσήσει το αμυντικό σύστημα.

Μετά από κάθε θεραπεία, χρειάζεται στενή παρακολούθηση και συχνή αυτοεξέταση από τον ίδιο τον πάσχοντα, έτσι ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα πιθανές νέες βλάβες και να θεραπεύονται ριζικά.

Αυτές μπορεί να είναι υπολειμματικές βλάβες, καθώς και βλάβες που ήδη «επωάζονταν». Επειδή ο χρόνος επώασης κυμαίνεται από 1-8 μήνες, κριτήριο ίασης είναι η πλήρης ανυπαρξία βλαβών επί 8 μήνες.

Η μόλυνση με τον ιό ΗPV στους άνδρες

κονδυλωματα14

Κονδυλώματα πρωκτού σε άνδρα

Η μόλυνση με τους ιούς HPV είναι εξίσου συχνή σε γυναίκες και άνδρες. Το δέρμα όμως και οι βλεννογόνοι του γεννητικού συστήματος του άνδρα δεν ευνοούν την μακροχρόνια παραμονή του ιού HPV, γιατί αυτοί προτιμούν υγρές και θερμές περιοχές όπως είναι ο τράχηλος της μήτρας των γυναικών.

Η μόλυνση του άνδρα με ιό HPV χαμηλού κινδύνου για καρκινογένεση, συνήθως προκαλεί υποκλινικές φλεγμονές ή κονδυλώματα, ενώ η μόλυνση με ιό υψηλού κινδύνου μπορεί να δημιουργήσει δυσπλαστικές αλλοιώσεις και καρκίνο του πέους. Στους παθητικούς ομοφυλόφιλους άνδρες μπορεί να προκαλέσει καρκίνο στον πρωκτό, επειδή υπάρχει η αντίστοιχη σταδιακή εξέλιξη των προκαρκινικών αλλοιώσεων σε καρκίνο, όπως συμβαίνει και στον τράχηλο της μήτρας της γυναίκας.

Οι άνδρες που έχουν εμφανείς αλλοιώσεις στο πέος, θα πρέπει να εξετάζονται από ειδικό γιατρό και να θεραπεύονται.

Επί υποκλινικών αλλοιώσεων στο πέος, δεν συνιστάται θεραπεία αλλά πρέπει να γίνεται χρήση προφυλακτικού, γιατί έτσι μειώνεται ο αριθμός των ιών που μεταδίδονται στη σύντροφο κατά την ερωτική επαφή. Στις περιπτώσεις αυτές η χρήση προφυλακτικού για ένα εξάμηνο, μειώνει τις υποτροπές στις γυναίκες και βοηθά στη γρηγορότερη υποχώρηση των υποκλινικών αλλοιώσεων και μετάπτωση σε λανθάνουσα κατάσταση.

Δεν συνιστάται να γίνεται εξέταση ρουτίνας στον άνδρα, όταν στη σύντροφό του βρεθεί απλή μόλυνση από ιό HPV.

Πως γίνεται η διάγνωση της μόλυνσης με τον ιό HPV

Δεν υπάρχει αιματολογική εξέταση που να ανιχνεύει αντισώματα κατά των ιών HPV στο αίμα, όπως συμβαίνει σε μολύνσεις από άλλους ιούς. Επομένως, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν κάποιος έχει μολυνθεί με τον ιό HPV πρόσφατα ή στο παρελθόν.

Συνήθως, οι φλεγμονώδεις αλλοιώσεις που προκαλεί ο ιός HPV στο επιθήλιο της πρωκτογεννητικής περιοχής είναι υποκλινικές και δεν φαίνονται με το γυμνό μάτι στην απλή κλινική εξέταση, εκτός αν συνυπάρχουν εμφανή κονδυλώματα.

Στις υποκλινικές περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται έμμεσα με την ανεύρεση φλεγμονωδών κυττάρων από τον ιό HPV στο Τest Pap ή όταν ανευρίσκονται φλεγμονώδεις αλλοιώσεις κατά την ιστολογική εξέταση μιας βιοψίας, που ελήφθη από την πάσχουσα περιοχή.

Η διάγνωση της μόλυνσης με τον ιό HPV γίνεται αξιόπιστα με την ανίχνευση του DNA των ιών HPV με την μοριακή τεχνική PCR στα κύτταρα που λαμβάνονται από την πρωκτογεννητική περιοχή. Με τη μέθοδο αυτή γίνεται επίσης και ταυτοποίηση του υπότυπου του ιού καθώς και της ογκογονικότητας του στελέχους.

Πως βοηθάει η κυτταρολογική εξέταση με το Τεστ Παπανικολάου

Η κυτταρολογική εξέταση που γίνεται με το Τεστ Παπανικολάου (Test Pap), διαγιγνώσκει την ενεργό λοίμωξη από ιό HPV περίπου στο 90% των περιπτώσεων, με την ανάδειξη των ειδικών φλεγμονωδών αλλοιώσεων. Με την εξέταση αυτή γίνεται επίσης η διάγνωση των δυσπλαστικών αλλοιώσεων.

Όταν η κυτταρολογική εξέταση είναι θετική για λοίμωξη από τον ιό HPV, ο έλεγχος θα πρέπει να συμπληρώνεται με ενδοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας (κολποσκόπηση), για να αποκλειστούν με ακρίβεια ενδεχόμενες δυσπλαστικές αλλοιώσεις.

Με την ειδική αυτή εξέταση ο γιατρός παρατηρεί το αιδοίο, τον κόλπο, τον τράχηλο και το βλεννογόνο του πρωκτού με ένα «μεγεθυντικό φακό» που λέγεται ενδοσκόπιο, και μπορεί να διακρίνει καλύτερα τις δυσπλαστικές βλάβες.

Κατά την εξέταση, η ύποπτη περιοχή εμποτίζεται με ένα ειδικό υγρό (διάλυμα οξικού οξέως 5%) που βοηθάει τον γιατρό να αναγνωρίσει πιο εύκολα τις βλάβες με δυσπλασία και να πάρει στοχευμένες βιοψίες.

κονδυλωματα15

Αλλοιώσεις στο τράχηλο της μήτρας

Μπορώ να γνωρίζω αν η μόλυνση με ιό HPV είναι παλιά ή πρόσφατη;

Στους περισσότερους ανθρώπους οι ιοί HPV δημιουργούν μια παροδική φλεγμονή χωρίς να προκαλούν κανένα συμπτώματα. Στη φάση αυτή θεωρούνται φορείς και μεταδίδουν τον ιό σε άλλους ανθρώπους, χωρίς να το γνωρίζουν. Εάν η φλεγμονή υποχωρήσει πλήρως και ο ιός HPV κατασταλεί πλήρως από το ανοσοποιητικό σύστημα, τότε μεταπίπτει σε λανθάνουσα κατάσταση και είναι αδύνατο να γνωρίζουμε την ύπαρξή του.

Με τις εξετάσεις που διαθέτουμε μπορούμε να διαγνώσουμε την παρουσία ενός ιού HPV, μόνο αν υπάρχει ενεργός φλεγμονή. Η φλεγμονή αυτή μπορεί να οφείλεται σε πρόσφατη μόλυνση από ένα τύπο ιού ή σε αναζωπύρωση μιας παλιάς μόλυνσης.

Υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιος να έχει παλιά μόλυνση με ένα τύπο ιού HPV σε λανθάνουσα κατάσταση και να μολυνθεί εκ νέου με ένα διαφορετικό τύπο ιού, που θα του προκαλέσει ενεργό λοίμωξη. Για παράδειγμα, ο τράχηλος της μήτρας μιας γυναίκας μπορεί να έχει προσβληθεί από περισσότερα από ένα στελέχη του ιού και ταυτόχρονα να εμφανίζει: κονδυλώματα, ενεργό HPV λοίμωξη και δυσπλασία στον τράχηλο.

Συνήθως δεν μπορούμε να διαγνώσουμε παλιά μόλυνση από HPV, επειδή ο ιός αργά ή γρήγορα καταστέλλεται από το ανοσοποιητικό σύστημα, οπότε δεν δίνει συμπτώματα, δεν μεταδίδεται και δεν διαγιγνώσκεται με καμία εξέταση.

Επειδή δεν υπάρχει εξέταση που να ανιχνεύει αντισώματα κατά των ιών HPV στο αίμα, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν κάποιος έχει μολυνθεί πρόσφατα ή στο παρελθόν, με βάση τον τίτλο των αντισωμάτων στο αίμα.

Από την άλλη πλευρά είναι δύσκολο να αποκλείσουμε αν κάποια γυναίκα έχει ή δεν έχει μολυνθεί ποτέ στη ζωή της. Εάν βρούμε τη φλεγμονή και ανιχνεύσουμε τον ιό, τότε φυσικά είμαστε σίγουροι ότι έχει μολυνθεί. Εάν δεν βρούμε τα φλεγμονώδη στοιχεία, ακόμα και τότε δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι δεν υπήρξε ποτέ μόλυνση, γιατί ο ιός μπορεί να βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση.

Υπάρχει άλλωστε και το αναπάντητο ερώτημα, αν ο ιός HPV παραμένει μέσα μας για πάντα από τη στιγμή που μπήκε ή εάν μπορεί και να φύγει τελείως.

Μόλυνση με τον ιό HPV και καρκίνος

Ενώ η μόλυνση από τους ιούς HPV είναι πολύ συχνή στον γενικό πληθυσμό, οι καρκίνοι στην πρωκτογεννητική περιοχή είναι σχετικά σπάνιοι. Συνήθως, μετά από μια μόλυνση με τον ιό ΗPV υπερισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προκύπτει μια παροδική φλεγμονή, η οποία καταστέλλεται πλήρως μέσα σε μια διετία και ο ιός πέφτει σε λανθάνουσα κατάσταση.

Ορισμένοι όμως τύποι των ιών Η, οι οποίοι ονομάζονται ογκογόνοι, μπορούν να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή και ανώμαλη κυτταρική ανάπτυξη στα κύτταρα της πρωκτογεννητικής περιοχής, η οποία αρχικά ονομάζεται δυσπλασία. Τα στελέχη αυτά των ιών HPV δεν προκαλούν ορατά κονδυλώματα.

Οι δυσπλαστικές αλλοιώσεις είναι δύο βαθμών βαρύτητας: η χαμηλόβαθμη και η υψηλόβαθμη δυσπλασία και μπορούν να διαγνωσθούν με την απλή κυτταρολογική εξέταση (Τest Pap).

Η δυσπλασία αυτή είναι μια προκαρκινική βλάβη, η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο. Είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται σε σχετικά μακρύ χρόνο.

Ωστόσο, για την ανάπτυξη καρκίνου σε άτομο που έχει μολυνθεί με τον ιό HPV απαιτείται και η συνύπαρξη και άλλων παραγόντων όπως: η γενετική προδιάθεση, το κάπνισμα και προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα και στους ογκοκατασταλτικούς μηχανισμούς.

Στις γυναίκες το κύριο όργανο στόχος των συγκεκριμένων ογκογόνων ιών HPV είναι ο τράχηλος της μήτρας, το αιδοίο, ο κόλπος, ο πρωκτός και ο στοματοφάρυγγας.
Στους άνδρες οι ογκογόνοι ιοί HPV συνδέονται αιτιολογικά με το καρκίνο του πέους και του πρωκτού.

Επειδή ο ιός HPV μεταδίδεται με το στοματικό έρωτα, όταν δεν χρησιμοποιείται προφυλακτικό, αυτός μπορεί να ευθύνεται για εκδήλωση καρκίνου σε περιοχές όπως ο λάρυγγας, ο φάρυγγας και η στοματική κοιλότητα. Έχει παρατηρηθεί αύξηση των καρκίνων στη στοματοφαρυγγική κοιλότητα τα τελευταία χρόνια κατά 40%.

Μόλυνση με τον ιό ΗPV και καρκίνος του τραχήλου της μήτρας

κονδυλωματα16

ΗPV λοίμωξη και καρκίνος του τραχήλου της μήτρας

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο πιο συχνός από όλους τους καρκίνους, που προκαλούνται από τους ιούς HPV.

Ενώ η μόλυνση από ιό HPV απαντάται σε ένα μεγάλο ποσοστό του γυναικείου πληθυσμού (80%), η εμφάνιση διηθητικού καρκίνου τραχήλου μήτρας είναι σχετικά σπάνιο φαινόμενο. Γι’ αυτό δεν υπάρχει λόγος για πανικό!

Στις νέες γυναίκες η μόλυνση, ακόμη και από τους HPV υψηλού κινδύνου, καταστέλλεται μέχρι και σε ποσοστό 90%, μέσα σε 2-3 χρόνια.

Στο 10% περίπου των γυναικών που μολύνονται με τον ιό HPV, η μόλυνση δεν καταστέλλεται πλήρως από το ανοσοποιητικό σύστημα και έτσι προκύπτει μια χρόνια φλεγμονή. Αυτή η μικρή μερίδα των μολυσμένων γυναικών βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνου στο μέλλον.

Η καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας είναι μια χρονοβόρα διαδικασία και χρειάζονται συνήθως πολλά χρόνια (10-30) μετά τη μόλυνση με τον ιό HPV. Πριν εμφανιστεί ο καρκίνος του τραχήλου, προηγούνται οι δυσπλαστικές αλλοιώσεις που προκαλούνται από τον ιό HPV.

Δεν σημαίνει ότι όποια γυναίκα έχει δυσπλαστικές αλλοιώσεις λόγω του ιού, θα εμφανίσει και καρκίνο τραχήλου. Μόνο το 2% των γυναικών που εμφανίζουν δυσπλασία λόγω HPV λοίμωξης, θα εμφανίσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Η προληπτική εξέταση για την ανακάλυψη της προσβολής του τραχήλου της μήτρας από τον ιό HPV είναι τo Τέστ Παπανικολάου (Τest Pap). Γι’ αυτό συνιστάται να γίνεται το Τεστ Παπανικολάου κάθε έξι μήνες σε γυναίκες που έχουν προσβληθεί από τον ιό HPV.

Εάν η κυτταρολογική εξέταση αποβεί θετική για μόλυνση με τον ιό HPV και δυσπλασία, θα πρέπει να γίνει αρχικά κολποσκόπηση, η οποία εντοπίζει με ακρίβεια τις δυσπλαστικές αλλοιώσεις και ακολούθως γίνεται βιοψία. Οι προκαρκινικές αυτές αλλοιώσεις θα πρέπει να θεραπεύονται το γρηγορότερο.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να επιδεικνύεται στις γυναίκες που έχουν εκδηλώσει κονδυλώματα. Η μεγάλη σημασία που έχουν τα κονδυλώματα βασίζεται στην παρατήρηση ότι σχεδόν το σύνολο των γυναικών που έχουν εμφανίσει καρκίνο του τραχήλου έχουν εκδηλώσει στο παρελθόν και κονδυλώματα. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός, ότι η γυναίκα που εμφάνισε κονδυλώματα, παρουσιάζει μεγάλη πιθανότητα να έχει μολυνθεί και από ογκογόνους ιούς HPV του τραχήλου της μήτρας και να συνυπάρχει ενδοεπιθηλιακή δυσπλασία.

Κολποσκόπηση σε γυναίκα

κονδυλωματα17

Κονδυλώματα και καρκίνος του πρωκτού

Στον πρωκτικό σωλήνα υπάρχει μεταπλαστικό επιθήλιο, αντίστοιχο του τραχήλου της μήτρας και βρίσκεται μεταξύ του κυλινδρικού επιθηλίου του ορθού και του πλακώδους επιθηλίου του πρωκτού. Στην περιοχή αυτή αναπτύσσονται οι προκαρκινικές αλλοιώσεις και οι καρκίνοι από τους ογκογόνους ιούς HPV.

Η συχνότητα του καρκίνου του πρωκτού έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αυτό αποδίδεται κυρίως στην διάδοση της μόλυνσης με τον ιό HPV. Ο καρκίνος του πρωκτικού σωλήνα είναι 17 φορές πιο συχνός στους παθητικούς ομοφυλόφιλους.

Για αρκετό διάστημα, πριν εμφανιστεί ο καρκίνος του πρωκτού, προηγούνται προκαρκινικές αλλοιώσεις που προκαλούνται από τον ιό HPV.

Η μόνη κατηγορία ανδρών που πρέπει να ελέγχεται προληπτικά είναι οι ομοφυλόφιλοι και ιδίως όσοι ευρίσκονται σε ανοσοκαταστολή. Εάν η κυτταρολογική εξέταση αποβεί θετική, θα πρέπει να γίνει πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας, η οποία εντοπίζει τις προκαρκινικές αλλοιώσεις και ακολούθως βιοψία. Οι προκαρκινικές αυτές αλλοιώσεις θα πρέπει θεραπεύονται το γρηγορότερο.

Οι παράγοντες υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του πρωκτού είναι οι παρακάτω:

  • Εναλλαγή πολλών ερωτικών συντρόφων.
  • Πρωκτική σεξουαλική επαφή.
  • Ιστορικό δυσπλασίας τραχήλου μήτρας
  • Κονδυλώματα πρωκτού
  • Μεταμοσχευθέντες, θεραπεία με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα – κορτιζόνη
  • Μόλυνση με τον ιό HIV

Κονδυλώματα πρωκτού σε άνδρα

κονδυλωματα18

Κονδυλώματα και συζυγική απιστία

απιστια

Σε μια μονογαμική σχέση η διάγνωση της μόλυνσης από τον ιό HPV συνήθως δημιουργεί πρόβλημα στις σχέσεις του ζευγαριού, επειδή υπάρχει η πιθανότητα να κόλλησαν από το σύντροφό τους. Μόλις διαγνωστεί η μόλυνση σε ένα από τους δύο, ο άλλος ανησυχεί για το ενδεχόμενο απιστίας.

Το δίλημμα όμως αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί, γιατί κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά ποιός κόλλησε ποιόν. Δεν μπορεί δηλαδή να αποδειχθεί εάν ο ένας κόλλησε τον άλλον ή το αντίθετο. Η ανεύρεση μόλυνσης από ιό HPV σε κάποιον σημαίνει απλώς ότι μολύνθηκε σε κάποια φάση της ζωής του, χωρίς να μπορούμε να γνωρίζουμε το πότε και από ποιόν.

Εάν κάποιος βρεθεί ότι μολύνθηκε πρόσφατα από ιό HPV και έχει για αρκετό διάστημα τον ίδιο σύντροφο, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι έχει τον ιό και ο ερωτικός σύντροφος.

Πρώτα από όλα η μεγάλη πλειοψηφία των φορέων δεν παρουσιάζει βλάβες, τουλάχιστον κλινικά εμφανείς, οπότε μπορούν να μεταδίδουν τον ιό χωρίς να το γνωρίζουν.

Δεν διαθέτουμε σήμερα εργαστηριακές εξετάσεις για ανίχνευση αντισωμάτων κατά των ιών HPV. Αυτή είναι η αιτία, που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν πρόκειται για καινούργια μόλυνση ή για υποτροπή παλιάς.

O χρόνος επώασης της νόσου, δηλαδή ο χρόνος που περνάει από τη μόλυνση μέχρι την εμφάνιση των βλαβών κυμαίνεται από 1 έως 8 μήνες. Στο διάστημα αυτό της επώασης το άτομο θεωρείται “υγιής”, γιατί δεν έχει εκδηλώσει ποτέ σημάδια της νόσου. Κατά τη περίοδο αυτή όμως μεταδίδει εν αγνοία του τον ιό κατά τις σεξουαλικές επαφές με άλλα άτομα.

Επιπλέον οι υποτροπές των κονδυλωμάτων φαίνεται να είναι ανεξάρτητες από τους νέους ερωτικούς συντρόφους. Δηλαδή αν κάποιος έχει ήδη το ιό και την προδιάθεση να βγάλει βλάβες θα τις εμφανίσει μέχρι και 20 χρόνια μετά τη μόλυνση, ανεξάρτητα αν οι νέοι ερωτικοί σύντροφοι έχουν ή όχι τον ιό.

Πρόληψη – εμβόλια

εμβολια

Για να μη μολυνθεί κανείς από οποιονδήποτε ιό HPV, δεν θα πρέπει να έρθει σε επαφή με μολυσμένο άτομο. Δεν μπορούμε όμως να γνωρίζουμε με σιγουριά εάν κάποιος έχει μολυνθεί παλαιότερα.

Στους περισσότερους ανθρώπους, οι αλλοιώσεις που προκαλούνται από τους ιούς HPV δεν είναι εμφανείς, δεν προκαλούν συμπτώματα και είναι υποκλινικές, δηλαδή δεν είναι ορατές με το γυμνό μάτι. Επομένως, επιτυχής πρόληψη μπορεί να γίνει μόνο εάν εμβολιαστεί κάποιος προτού μολυνθεί.

Το εμβόλιο είναι προληπτικό, δεν είναι θεραπευτικό και πρέπει να δοθεί πριν από την έκθεση στον ιό για να είναι αποτελεσματικό, κατά προτίμηση πριν από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας του ατόμου. Μετά τον εμβολιασμό, δημιουργούνται στον οργανισμό αντισώματα, τα οποία δεν επιτρέπουν στους συγκεκριμένους ιούς να εγκατασταθούν στον οργανισμό και να δημιουργήσουν φλεγμονή.

Το εμβόλιο είναι ευρέως διαδεδομένο και έχει εγκριθεί για τις γυναίκες. Κυκλοφορούν ήδη δύο προληπτικά εμβόλια στην Ελλάδα τα οποία έχουν μπει στο πρόγραμμα του βασικού εμβολιασμού για κορίτσια από 12 μέχρι και 26 ετών. Πρόκειται για μια βασική ασπίδα στην προστασία από τον ιό HPV με ποσοστό προστασίας που φθάνει το 90%.

Το εμβόλιο δεν παρέχει απόλυτη ασφάλεια γιατί εξασφαλίζει προστασία μόνο από κάποια στελέχη του ιού και συγκεκριμένα τους ορότυπους 6,11,16 και 18 που είναι τα πιο «επιθετικά» και ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου. Οι τύποι 6 και 11 του ιού προκαλούν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων, ενώ οι 16 και 18 προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Μετά τον εμβολιασμό θα πρέπει να συνεχιστεί ο προληπτικός έλεγχος στην γυναίκα με Test Pap μια φορά τον χρόνο επειδή το εμβόλιο προσφέρει προστασία στο 70%.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές

  • Ενημερώστε τον σεξουαλικό σύντροφο
  • Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό
  • Ενισχύστε το ανοσοποιητικό σύστημα
  • Σταματήστε το κάπνισμα
  • Κάντε το εμβόλιο κατά του HPV
  • Οι γυναίκες να υποβάλλονται σε Τest Pap
  • Ταυτοποίηση και έλεγχος της ογκογόνου δράσης του ιού με μοριακή ανάλυση
error: ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΜΕΝΟ!!